Zachodnie reguły monastyczne

Opis

W niniejszym tomie zamieszczamy zbiór starożytnych reguł zakonnych. Po raz pierwszy taka inicjatywa miała miejsce ponad 30 lat temu, kiedy to w serii Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy ukazało się podobne wydanie dla uczczenia rocznicy 1500­lecia narodzin św. Benedykta. Owo wydanie zachęciło do refleksji nad literaturą monastyczną i pobudziło do dalszych studiów nad nią. Owocem tego zainteresowania badaczy jest pięćdziesiąty tom Źródeł Monastycznych. Pierwotny materiał został nie tylko powiększony i uzupełniony, ale i ponownie gruntownie opracowany. Zamieszczamy w nim kilkanaście ważniejszych reguł, pochodzących z różnych regionów świata łacińskiego: północnej Afryki, Italii, Galii, Brytanii oraz Półwyspu Iberyjskiego, z okresu pomiędzy IV a VIII wiekiem.

W 1980 r. w serii Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy ukazało się wydanie Starożytnych reguł zakonnych dla uczczenia rocznicy 1500-lecia narodzin św. Benedykta. Tom ten zachęcił do refleksji nad literaturą monastyczną i pobudził do dalszych studiów nad nią. I dobrze się stało, że właśnie ten tom, nie tylko powiększony i uzupełniony, ale gruntownie przerobiony, ukazuje się obecnie jako pięćdziesiąty tom Źródeł Monastycznych. Zamieszczamy w nim kilkanaście ważniejszych reguł, pochodzących z różnych regionów świata łacińskiego: północnej Afryki, Italii, Galii, Brytanii oraz Półwyspu Iberyjskiego, z okresu pomiędzy IV a VIII wiekiem.

Żyjący na przełomie VIII i IX w. św. Benedykt z Aniane na potrzeby prowadzonej przez siebie akcji reformatorskiej klasztorów cesarstwa, zebrał wszystkie znane mu reguły monastyczne w jednym dziele. Nie miał on bynajmniej na celu usuwania czy też podważania znaczenia innych reguł. Przeciwnie, jego zamiarem było przedstawienie mnichom głębokiej zgodności pomiędzy Regułą św. Benedykta a innymi tekstami monastycznymi, zgodnie zresztą z samą wskazówką podaną przez św. Benedykta: „A jeśli komuś to nie wystarcza, kto śpieszy do doskonałości owego życia, znajdzie on w nauce świętych Ojców wszystko, co może doprowadzić człowieka do doskonałości” (RegBen 73,2). W ten zatem sposób, poprzez zebranie obszernego materiału oraz ukazanie zachodzących zależności, kolejni autorzy i kolejne pokolenia mnichów mogły szeroko czerpać z dzieła Benedykta z Aniane, poszukując i odnajdując odniesienia do monastycznej tradycji Ojców. Wydanie zachodnich Reguł w niniejszym tomie, obok celu czysto naukowego – przybliżenia tych trudno dostępnych tekstów współczesnym badaczom – ma służyć temu samemu celowi również w odniesieniu do współczesnego ruchu monastycznego.