Wprowadzenie do języka syryjskiego WY

Opis

Język syryjski należy do aramejskiej gałęzi języków semickich. Historia języka aramejskiego sięga II tysiąclecia przed Chr., ale bezpośrednimi poprzednikami syryjskiego były języki Palmiry (Syria) i Hatry (Irak) w czasach Chrystusa. Aramejska ludność Syrii i Mezopotamii zachowała swój język nawet w czasach władców perskich i greckojęzycznych. Większość tej ludności była chrześcijańska, toteż język syryjski służył głównie przekazaniu literatury i liturgii chrześcijańskiej (choć zachowały się też krótkie inskrypcje pogańskie). Dialekt Edessy (Urfa w płd. Turcji) stał się językiem kultury chrześcijańskiej Żyznego Półksiężyca. Pierwsze dzieła chrześcijańskie to: przekłady Biblii i kompilacja czterech Ewangelii Tacjana (Diatessaron).
Istotną datą w rozwoju języka syryjskiego jest rok 363, kiedy to część chrześcijan z Nisibis (płn. Mezopotamia) uciekła spod władzy Persów do Edessy, przenosząc tam również szkołę teologiczną. Wpływ tej szkoły uczynił dialekt Edessy językiem literackim chrześcijan zamieszkujących tereny od Morza Śródziemnego aż do królestwa Adiabeny i Zatoki Perskiej. Niektóre z tych gmin osiadły w krajach obcojęzycznych (Egipt, Persja, Indie) i zachowały w liturgii język syryjski.
Wielkie rozłamy chrystologiczne, jakie miały miejsce w V w. doprowadziły do podziału tradycji literackiej Kościoła w Iraku na wschodnią (nestoriańską) i zachodnią (jakobicką). Nestorianie wygnani z Edessy (457 r.) odnowili szkołę w Nisibis. Odtąd obie szkoły, rozdzielone granicą państwową, istnieją niezależnie. Język również podzielił się na dwa dialekty, w których używano innego pisma i odmiennych znaków samogłoskowych. Po zwycięstwie islamu (639 r.) język syryjski rozwijał się nadal, mimo przewagi kultury arabskiej. Dopiero w XIII w. zaczął się jego schyłek w literaturze i w teologii. Natomiast w mowie dialekty syryjskie przetrwały do dziś, zwłaszcza w zamkniętych okręgach chrześcijańskich Syrii, Turcji i Iraku (głównie w liturgii, ale także w środkach społecznego przekazu).
Proponowany zarys gramatyki ogranicza się do prostych tekstów klasycznych. Posługujemy się pierwotną formą pisma syryjskiego, zwaną estrangela.
Celem tego podręcznika jest zapoznanie się z podstawami gramatyki i słownictwem. Teksty źródłowe stanowią materiał ilustrujący zagadnienia gramatyczne; też jest w przypadku ćwiczeń. W związku z tym student na początku spotka się z pełnymi zdaniami, które nie mogą jeszcze być w pełni objaśnione. Poszczególne lekcje muszą być starannie przyswojone zanim przejdzie się do dalszych.
Wzory odmian służą do porównań. Ćwiczenia łączą się ściśle z lekcjami. Słówka na ogół nie są powtarzane, ale można odnaleźć je w słowniczku. Teksty są związane z tematem lekcji i zawierają dużo materiału wyjaśniającego oraz wyjątki (np. słowa nieregularne). Są zatem konieczne dla opanowania gramatyki.