Streszczenie informacyjne w języku polskim
CZTERECH ORANTÓW W POCHWALE OJCÓW (Syr 44–49)
Studium tekstów i tradycji
Książka jest publikacją pracy doktorskiej autora obronionej 5.04.2011 w Papieskim Instytucie Biblijnym. Jej tematyka sytuuje się w kontekście badań ostatnich dziesięcioleci nad Księgą Syracydesa. Autor podjął się analizy egzegetycznej wybranych tekstów, w których Mędrzec prezentuje doświadczenie modlitwy w życiu konkretnych osób. Osoby te należą do znaczących dla dziejów Izraela, ponieważ jako modlący się (oranci) mogli doświadczyć owocności ich wołania do Boga w okolicznościach wielkich opresji. Wśród nich są cztery postaci: Jozue (Syr 46,1-10), Samuel (Syr 46,13-20), Dawid (Syr 47,1-11) i Ezechiasz (Syr 48,17-25), wspominani przez Syracydesa w części nazywanej Pochwałą ojców (Syr 44–49).
Praca jest podzielona na cztery rozdziały ze względu na fakt, że Syracydes poświęca każdej z postaci osobny fragment. Każdy z rozdziałów zawiera dwie części: pierwsza część, w której znalazły się zagadnienia z problematyki tekstualnej; poprzez skonfrontowanie rękopisu hebrajskiego (B) z innymi wersjami starożytnymi (grecką, łacińską i dwiema z tradycji syriackiej – Peshitta i syroheksapla), została podjęta próba zrekonstruowania, na ile to możliwe, tekstu oryginalnego. Druga część ma charakter egzegetyczny; wychodząc od analizy poszczególnych słów i wyrażeń, staje się możliwe uwyraźnienie poszczególnych tradycji przejętych przez Syracydesa (zaczerpniętych zwłaszcza z ksiąg: Jozuego, 1–2 Samuela, 1–2 Królewskiej, 1–2 Kronik i Izajasza), jak również sposób, w jaki dokonała się to przejęcie. Pozwoliło to na ukazanie teologicznej koncepcji zawartej w Księdze Ben Syracha, zarówno względem wspomnianych czterech postaci, jak też całościowej wizji dziejów ludu wybranego. W tym przypadku zastosowano w pracy podejście intertekstualne w celu uwyraźnienia złożoności tradycji i bardzo precyzyjnego doboru słownictwa podjętego przez Syracydesa. Analiza syntaktyczna poszczególnych fragmentów pozwoliła na ukazanie ich struktury i potwierdzenia faktu, że leksykalne przejęcie słownictwa nie jest jedynie powtórką znanych tekstów, co bardziej stanowi syntezę mądrościową i poetycką postaci w formie pochwały. Analiza semantyczna poszczególnych wyrażeń pozwoliła na szerszą prezentację postaci Jozuego, Samuela, Dawida i Ezechiasza nie tylko w perspektywie całości Księgi Syracydesa, ale także w świetle tradycji prorockich i modlitewnych, zawartych w psalmach, a nawet w literaturze międzytestamentalnej, szczególnie obecnej w Qumran.
Tak podjęte zagadnienie ukazało oryginalność relektury dziejów Izraela, którą przedstawił Syracydes. Będąc wierzącym nauczycielem mądrości pozostawił on swoim uczniom przykłady orantów wysłuchanych przez Pana, aby dać świadectwo wierności Boga i podtrzymać ufność w Jego opatrzność.
Tekst włoski:
http://www.biblico.it/tesi/demitrow.html
La tesi si colloca nell’ambito delle ricerche recenti sulla preghiera nel libro di Ben Sira e studia alcuni testi nei quali il saggio presenta l’esperienza di preghiera nella vita degli uomini. Egli prende in considerazione alcune persone appartenenti alla storie concrete di Israele che, in quanto oranti, poterono sperimentare l’efficacia del loro grido rivolto a Dio in circostanze di oppressione. Si tratta precisamente di figure emblematiche del passato del popolo eletto, di quattro suoi rappresentanti: Giosuè (Sir 46,1-10), Samuele (Sir 46,13-20), Davide (Sir 47,1-11) ed Ezechia (Sir 48,17-25), ricordati dal saggio nella sezione del libro intitolata l’Elogio dei Padri (Sir 44–49).
La ricerca è organizzata in quattro capitoli, scelta determinata dal fatto che Ben Sira dedica ai quattro personaggi quattro brani distinti. Ogni capitolo consiste di due parti: la prima parte in cui viene trattata la problematica testuale; attraverso il confronto tra il manoscritto B, unico testimone ebraico del passo, con le versioni antiche (greca, siriaca [Peshitta e Siro-esaplare] e latina), si cerca di ricostruire, per quanto possibile, il testo originale. La seconda, esegetica, a partire dall’analisi dei singoli lemmi ed espressioni, cerca di individuare le tradizioni soggiacenti, riprese da Ben Sira (tratte specialmente dai libri di Giosuè, di Samuele, dei Re, delle Cronache e di Isaia), come anche il modo con il quale egli aveva effettuato la loro ripresa, per individuare la visione teologica propria del Siracide, riguardante sia le figure di Giosuè, Samuele, Davide ed Ezechia, sia la storia del popolo di Israele. In questo caso, è stato impiegato l’approccio intertestuale allo scopo di mettere in evidenza la complessità delle tradizioni e le scelte ben precise del saggio, formulate con un vocabolario peculiare. L’analisi sintattica ha permesso di rilevare la struttura delle pericopi e di constatare che la ripresa lessicale non è una semplice ripetizione, ma piuttosto una sintesi sapienziale e poetica dei personaggi in forma di lode. L’analisi semantica del vocabolario ha consentito inoltre di considerare le quattro figure non soltanto nell’insieme del libro del Siracide, ma anche alla luce delle tradizioni profetiche e dei salmi, come della letteratura intertestamentaria proveniente da Qumran.
Lo studio evidenzia l’originalità della rilettura della storia presentata da Ben Sira il quale, in quanto maestro credente della sapienza, aveva lasciato ai suoi discepoli esempi di oranti esauditi dal Signore, per rendere testimonianza della fedeltà di Dio e sostenere la fiducia nella sua provvidenza.
