Inne

Oremus - teksty liturgii Mszy Świętej - październik 2025
i
Oremus - teksty liturgii Mszy Świętej - listopad 2025

W listopadowym numerze miesięcznika „Oremus”:
- czytania i modlitwy mszalne na każdy dzień;
- wprowadzenia liturgiczne i rozważania, których autorką jest Mira Majdan, autorka wielu książek z zakresu duchowości, animatorka rekolekcji, związana z Odnową w Duchu Świętym oraz ze Szkołą DABAR;
- modlitwy wiernych przygotowane przez Agnieszkę Kuryś, tłumaczkę i publicystkę;
- wstęp do okresu Adwentu napisany przez ks. prof. Daniela Brzezińskiego, liturgistę, kierownika Katedry Teologii Praktycznej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, autora wielu publikacji głównie z historii i teologii liturgii;
- tekst z działu „Pytania i odpowiedzi”. Ks. Mariusz Szymański, proboszcz parafii Matki Bożej Królowej Polski w Polkowicach, w ramach cyklu tekstów na temat Mszy świętych z udziałem dzieci, odpowiada na pytanie: „Czy homilie/kazania podczas Mszy świętej z udziałem dzieci powinny być kierowane do dzieci czy do rodziców?”;
- propozycje śpiewów na niedziele, uroczystości i święta, przygotowane przez Adama Kowalskiego, organistę w parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.
W ramach „Liturgicznego ABC” Maciej Zachara MIC przybliża zarys historii chrześcijaństwa tradycji etiopskiej (cz. I).
Michał Kozak MIC w dziale „Pokochać Psalmy” rozważa Psalm 3, którego wersetami modlimy się 18 listopada, we wspomnienie bł. Karoliny Kózkówny, dziewicy i męczennicy. „Warto czasami uważniej wniknąć w tytuł psalmu i przeczytać historię, do której nas odsyła – zauważa autor. – Kiedy znamy historię Dawida i Absaloma, wersety Psalmu 3 nabierają głębszego znaczenia”.
Halina Świrska, autorka „Naszej okładki”, omawia mozaikę „Chrystus Sędzia Świata” (Andrea Tafi).
Ponadto w numerze – jak zawsze – części stałe Mszy świętej.

Jeśli duchowość polega na prostocie, równowadze i uważności na drugiego – pielgrzymowanie do Composteli jest doskonałym obrazem chrześcijańskiego stylu życia.
O camino każdy opowiada inaczej. Zazwyczaj są to opowieści o drodze, o spotkanych ludziach, o odkrywaniu swoich słabości, sprawdzaniu wytrzymałości czy o ludzkiej gościnności. Rzadko jednak są to refleksje na temat tego, co dzieje się w nas – to znaczy co Bóg robi z nami, jeśli tylko Mu na to pozwolimy.
Dominikanin Roman Bielecki odważnie opowiada o pielgrzymowaniu do Santiago de Compostela, o swoim nawróceniu, o modlitwie oraz o życiu w zakonie. Ale także o Księdze Hioba, Forreście Gumpie i o tym, że nie każda minuta musi być po coś. O Davidzie Lynchu, Męskim Graniu i sądzie ostatecznym. Również o pomysłach na smutek, o „Buntowniku z wyboru” i o tym, że Pan Bóg kocha rozwój. A że autor opowiadać potrafi, jego rozmowy z Maciejem Rajfurem czyta się jednym tchem. Choć warto się zatrzymać i kolejne rozdziały smakować powoli – by nie umknęło nam nic z tego, co istotne. Spotykamy tu same ważne sprawy. Dostajemy opowieść o duchowości – zwykłej, codziennej, na naszą miarę.

Nowy, już 25. tom z serii Zadania Współczesnej Metafizyki obejmuje materiały z XXV Ogólnopolskiego Sympozjum z cyklu pod tym samym tytułem, i pod hasłem Filozofia o Bogu (14 XII 2023), zorganizowanego w Lublinie, w KUL, przez Katedrę Metafizyki oraz Katedrę Antropologii Filozoficznej i Filozofii Prawa, jak też wspartego przez Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu. Książka zawiera 10 tekstów podzielonych na dwie części. W pierwszej części pt. Bóg Filozofów, znalazły miejsce artykuły poświęcone głównym problemom filozofii Boga. Teksty nowe, stanowiące pokłosie sympozjum, zostały poprzedzone i podsumowane przedrukiem dwóch dawniejszych, ale nadal aktualnych artykułów nestorki polskiej filozofii Boga i religii, s. Zofii Józefy Zdybickiej, emerytowanej profesor i wieloletniego dziekana Wydziału Filozofii KUL: Filozofia a koncepcja i afirmacja Boga, Problem tak zwanej śmierci Boga. Autorka ukazuje w nich ścisłą zależność pomiędzy koncepcją filozofii a rozumieniem Boga, oraz przedstawia stanowiska teoretyczne i praktyczne negujące istnienie Boga, jak również omawia źródła współczesnych negacji Boga.

Camino de Santiago. Droga Świętego Jakuba. Przewodnik dla turystów i pielgrzymów
Santiago de Compostela, położone w hiszpańskiej Galicji, zyskało w średniowieczu status jednego z trzech najważniejszych, obok Rzymu i Jerozolimy, miejsc, do których pielgrzymowali chrześcijanie. Na przestrzeni stuleci prowadzące do tego miasta szlaki przecięły niemal cały Półwysep Iberyjski. Tak jak niegdyś, tak i dziś zapewniają one duchową podróż, przy okazji dostarczając wyjątkowych wrażeń kulturowych. Na Camino de Santiago Drodze św. Jakuba perły architektury przeplatają się ze zróżnicowanymi krajobrazami, a rustykalne wsie z klimatycznymi miasteczkami. Najważniejsza w tym wszystkim pozostaje wędrówka, w którą każdego roku wyruszają tysiące ludzi z całego świata. Jedni szukają w niej duchowego odrodzenia, inni chcą się zmierzyć z własnymi słabościami lub podziwiać przyrodę i miejscową kulturę. Camino nie pyta o motywację. Przyjmuje każdego i staje się przestrzenią do indywidualnych odkryć, niezależnie od wyznania, pochodzenia i celu.
Przewodnik jest zaproszeniem do odkrycia dziesięciu najważniejszych iberyjskich szlaków prowadzących do grobu św. Jakuba. Zawiera podstawowe informacje na temat historii i specyfiki tras, a także porady i wskazówki pozwalające przygotować się do wędrowania. Opisuje zwyczajowe etapy dzienne polecanych szlaków, jak również atrakcje, które można na nich napotkać. Będzie pomocą i inspiracją zarówno dla pielgrzymów, jak i dla turystów, którzy prowadzeni znakiem muszli u celu będą mogli się przekonać, czy Santiago de Compostela to faktyczny koniec wędrówki.

Kronika Książąt Polskich" należy do najważniejszych pozycji średniowiecznej historii Polski i Śląska. Jej autorstwo przypisywane jest Piotrowi z Byczyny, kanonikowi kolegiaty w Brzegu.
Zredagowana została w latach 1382-1386.
Dzieło tworzą dwie części: pierwsza przedstawia dzieje Piastów i państwa polskiego od czasów najdawniejszych po czasy współczesne autorowi, druga poświęcona jest dziejom biskupstwa wrocławskiego, przedstawionych w formie katalogu kolejnych biskupów.
Kronika ta znana jest uczonym od dawna, ale pierwszy raz zostaje udostępniona polskiemu Czytelnikowi dzięki przekładowi z j. łacińskiego przez prof. J. Wojtczaka-Szyszkowskiego.

Dlaczego mielibyśmy dziś sięgać po książkę o Ojcach Kościoła? Po co nam wiedza o dziełach pisarzy starożytnego chrześcijaństwa? Czy nie powinniśmy raczej patrzeć w przyszłość, zamiast trwać uporczywie w przeszłości?

Tymczasem o. Raniero Cantalamessa, idąc za myślą Henriego de Lubaca, przypomina: Nie ma prawdziwej odnowy Kościoła bez powrotu do Ojców. Wciąż pozostają oni dla nas niezawodnymi nauczycielami wiary. Z każdą kolejną stroną tej książki, poświęconej największym mistrzom chrześcijańskiego Wschodu i Zachodu, odkrywamy coraz mocniej prawdę o ich duchowej aktualności.

Ojcowie Kościoła uczą nas patrzeć dalej, widzieć głębiej i szerzej otwierać serce na łaskę, która pozwala żyć wiarą i miłością. Kto odważy się stanąć na ramionach tych duchowych gigantów, zyska spojrzenie, które przenika mgły i mroki tego świata.

By żyć naprawdę, potrzebujemy zaczerpnąć światła i mocy z odwiecznego Źródła. A na ramionach gigantów droga do Niego staje się jaśniejsza i bezpieczniejsza.

Wielkie prawdy wiary rozważane i przeżywane z Ojcami Kościoła

Tomasz P. Terlikowski w porywającym niczym kryminał dziennikarskim śledztwie przedstawia jedną z najbardziej kontrowersyjnych, a jednocześnie nieznanych postaci w polskim Kościele. Szuka odpowiedzi, czemu dali jej się uwieść świetnie wykształceni księża. Dlaczego widzieli w niej duchową kierowniczkę, która odmieni ich życie i zreformuje Kościół?

Spojrzałem uważnie na Mateczkę i zrozumiałem, że to jest jakby nic, ale to nic jest jakby Tabernakulum, w którym Sam Bóg mieszka.

By zrozumieć fenomen Mateczki, Terlikowski patrzy na jej życie z wielu stron, cierpliwie studiuje setki tekstów, świadectw bliskich, a także tych, którzy odrzucili jej nauki. Zabiera czytelnika do świata ludowych praktyk religijnych, seksualnych obsesji i lęku przed cielesnością.

Co łączyło Feliksę Kozłowską z ks. Janem Kowalskim? Na czym polegały mistyczne małżeństwa? Ile prawdy było w objawieniach Mateczki?

Niezwykła opowieść o losach najsłynniejszej pary młodej z Powstania Warszawskiego

To zdjęcie znamy wszyscy. Piękna dziewczyna o kręconych włosach i przystojny chłopak z ręką na temblaku. Wiemy też, że zostało zrobione w wyjątkowych okolicznościach, bo w czasie powstańczego ślubu, kiedy to za obrączki posłużyły kółka do firanek. Na fotografii, nawet tak wyjątkowej, nie widać jednak ani wzruszającej historii miłosnej, która doprowadziła do uwiecznionego na niej momentu, ani dalszych niesamowitych losów chyba najsłynniejszej pary młodej z czasów II wojny światowej.
Niezwykłe życie Alicji Treutler-Biegi i Billa Biegi zafascynowało maturzystkę z Polski, która postanowiła opowiedzieć ich historię po swojemu. Korzystając ze wspomnień rodziny Biegów i obszernego zasobu materiałów źródłowych, stworzyła porywającą opowieść o miłości dwojga bardzo młodych ludzi, która dojrzewać musiała w cieniu niemieckiej okupacji i przetrwała pożogę Powstania Warszawskiego oraz tułaczkę po jego upadku.
Książka Kazi Sitarz to jednak nie tylko fabularyzowana biografia rodziny Biegów. To rzetelnie opracowana, świetnie udokumentowana i dojrzała powieść o bohaterach najnowszej historii Polski, napisana z perspektywy bardzo młodej dziewczyny, która dziś ma niemal tyle lat, ile Alicja Treutler w dniu swojego słynnego ślubu.

Ksiądz Krzysztof Porosło prowadzi nas ku głębszemu wniknięciu w istotę sakramentu małżeństwa, by pomóc żyjącym tym sakramentem rozwijać tę łaskę na co dzień. Na początku kieruje nas do sakramentu chrztu i pokazuje, że nie można zrozumieć sakramentu małżeństwa bez odczytania go w perspektywie bycia dzieckiem Bożym. Autor wprowadza nas do celebracji małżeństwa drzwiami kościoła i przechodzi z nami drogę katechumena, którą odtwarzają narzeczeni na samym początku ślubnej Mszy Świętej, dając tym samym wyraz wierze, że każde z nich jest dzieckiem Boga. Stajemy więc przy ołtarzu, gdzie bije dla nas źródło łaski. To tu zatrzymujemy się w naszej drodze, by gruntowniej rozważyć kwestię łaski i jej relacji do natury.

„Ku Jerozolimie” to niezwykle barwna i erudycyjna opowieść o pielgrzymowaniu Polaków do Jerozolimy – miasta świętego trzech wielkich religii monoteistycznych. Autor, historyk i publicysta Piotr Boroń, prowadzi czytelnika przez wieki – od średniowiecznych wypraw krzyżowych aż po współczesne pielgrzymki – ukazując nie tylko duchowy wymiar tych wędrówek, ale i polityczne, kulturowe oraz społeczne tło epok.

Książka jest pasjonującą lekturą zarówno dla miłośników historii, jak i dla osób zainteresowanych duchowością chrześcijańską. Zawiera liczne odniesienia do źródeł, sylwetki pielgrzymów, opisy realiów podróży oraz refleksje nad sensem pątnictwa w kontekście wiary, pokuty i tożsamości narodowej. Wiele miejsca poświęcono fenomenowi Jerozolimy – miasta, które mimo krwawych dziejów nieustannie przyciągało i przyciąga wiernych.

To publikacja ważna, głęboka i aktualna – przypominająca o korzeniach naszej cywilizacji oraz duchowej geografii chrześcijaństwa.

Filozoficzna błyskotliwość i teologiczny zdrowy rozsądek św. Tomasza z Akwinu od wieków budzą powszechny podziw. Profesor Peter Kreeft, autor Teologii w praktyce, zachwycił się również praktycznym wymiarem mądrości Akwinaty. Z arcydzieła św. Tomasza - liczącej 4 tysiące stron Summy teologicznej - wybrał 358 pożytecznych życiowych spostrzeżeń świętego i potraktował je jako odpowiedzi na pytania, które ludzie zadają sobie albo swoim duchowym przewodnikom. Odnoszą się one zarówno do kwestii zasadniczych, związanych z wiarą, jak i z pozoru trywialnych, życiowych. Po co nam Kościół? Dlaczego Bóg pozwala na zło? W jakiej formie zmartwychwstaniemy? Czy Bóg kocha komary? Czy grzesznicy zasługują na zbawienie? Odpowiedzi św. Tomasza zostały precyzyjnie wyłuskane z Summy przez Petera Kreefta i opatrzone jego przystępnym, współczesnym komentarzem. Tym samym każda zamieszczona w książce wskazówka przekonuje nas, że teologia to nie tylko akademicka teoria dla ekspertów, lecz życiowa mądrość dla każdego wierzącego, prowadząca do prawdziwego szczęścia, czyli świętości.

W niniejszej refleksji przedstawiona będzie wizja człowieka na przykładzie jednego z najwybitniejszych filozofów XX wieku, a mianowicie Gabriela Marcela, który jest czołowym przedstawicielem tak zwanego egzystencjalizmu chrześcijańskiego. Aby jednak dobrze móc zrozumieć myśl Marcela, przedstawione będą najpierw najbardziej podstawowe informacje dotyczące egzystencjalizmu (rozdział pierwszy), następnie jego teistyczne przejawy (rozdział drugi), a na samym końcu uwaga zwrócona będzie na człowieka w wizji Gabriela Marcela (rozdział trzeci). W opracowaniu nie zamierzam jednak korzystać ze wszystkich dostępnych źródeł i opracowań, ale ograniczę się do podstawowej literatury. Zamierzeniem zaś moim jest przedstawienie najbardziej istotnych refleksji dotyczących istoty ludzkiej w ujęciu Gabriela Marcela.

Autorzy: Stanisław Mikołajczak, Jacek Kowalski, Maria Cieśla-Korytowska, Marek Troszyński, Lidia Banowska, Grażyna Halkiewicz-Sojak, Wiesław Ratajczak, Anna Kapuścińska-Jawara, Dorota Heck, Krzysztof Dybciak, Anna Kozłowska, Zdzisław Krasnodębski, Grzegorz Kucharczyk, ks. Jan Machniak, Andrzej Nowak, Jan Żaryn.

Etos polski, na dodatek romantyczny, budzi wzniosłe skojarzenia. Przywołuje wizerunki naszych wielkich wieszczów, czyny bohaterów, powoduje zadumę nad szczytnymi ideami, budzi wspomnienia największych uniesień patriotycznych, ale i – miłosnych. Etos to pojęcie, które odnosi się do całej społeczności, do narodu, i dlatego może zaskakiwać w zestawieniu z romantyzmem, ten bowiem wielbił jednostkę, jej indywidualizm, jej emocje. Naród jednakże wybija się ponad przeciętność właśnie silnymi, twórczymi lub bohaterskimi indywidualnościami. A ileż mieliśmy ich od początku XIX wieku! O nich właśnie, o ich czynach, o ich widzeniu Boga, Ojczyzny i świata opowiada ta oryginalna, fantastycznie ilustrowana książka, praca kilkanaściorga wybitnych polskich humanistów.
Fascynacja romantyzmem w naszym kraju pewnie nigdy nie zgaśnie, ponieważ epoka ta odpowiada w pełni na ponadczasowe potrzeby Polaków – duchowe, intelektualne i niepodległościowe. Zresztą polski romantyzm różnił się np. od niemieckiego czy francuskiego z uwagi na jakże różną sytuację naszego kraju, który wówczas przeżywał zniewolenie. Jak wyrwać się z tej niewoli – właśnie to zagadnienie przede wszystkim nurtowało wszystkich polskich romantyków. Ale przecież i dziś pozostaje aktualne w sytuacji, gdy kawałek po kawałku przykrawana jest nasza suwerenność i przekazywana do Brukseli oraz Berlina.
Romantyzm jest przedstawiany przez wszelkie nowoczesne formacje jako coś wrogiego postępowi, z czym współczesny człowiek nie ma prawa się zgadzać. A jednak – jest mnóstwo ludzi, którzy romantyzm wciąż kochają i szanują, ponieważ zwracał on wielką uwagę na życie wewnętrzne człowieka, które obecnie bardzo ubożeje. Nie wszyscy chcą się z tym godzić. Należą do nich autorzy tej książki, która porusza różne zagadnienia, od miłosnych uniesień po politykę, od koncepcji społecznych po budzenie uczuć religijnych i narodowościowych.
Wielu romantyków porównywało cierpienia narodu polskiego z cierpieniami Chrystusa (np. Mickiewicz), co także jest przedstawione w książce. Polska miała przynieść zbawienie i odrodzenie w wierze innym nacjom. Pytanie, czy Polska faktycznie może być Mesjaszem Narodów, nadal pozostaje aktualne. Może dziś nawet bardziej niż dwieście lat temu.

Władca, który utracił wszystko.

Wygnaniec, który zjednoczył Królestwo.

Wiek XIII. Polska już dawno utraciła godność królestwa. Rozbite na dzielnice państwo czeka na wybrańca, który przełamie klątwę św. Stanisława i sięgnie po koronę.

Nikt nie podejrzewa, że zostanie nim Władysław, zwany Łokietkiem. Mały książę z małego księstwa, krzywoprzysięzca, dwukrotnie obłożony klątwą. Władca, który nie jest w stanie utrzymać nawet niewielkiej ojcowizny. Zdradzony, wygnany i zapomniany.

Nieoczekiwanie wraca, by zjednoczyć Królestwo Polskie podzielone na wiele dzielnic.

Jeden, by wszystkimi rządzić.

Książka Kraj Boga: Moja droga do szczęścia od myśliwego do obrońcy przyrody to autobiograficzna opowieść duchowa i filozoficzna, w której autor dzieli się swoją wewnętrzną przemianą od zdeklarowanego myśliwego i niszczyciela dzikiej przyrody do gorącego jej obrońcy i piewcy.

W skład Archipelagu Maltańskiego wchodzą trzy wyspy: Malta, Gozo, Comino. Są fenomenem na skalę świata pod względem nagromadzenia zabytków archeologicznych i architektonicznych na bardzo niewielkiej przestrzeni. Zespoły megalitycznych świątyń sprzed ponad pięciu tysięcy lat są unikatowe, wzniesione przez ludzi nieznanej cywilizacji. Przez kolejne tysiąclecia niewiele się działo na rzuconych pomiędzy Sycylię i Afrykę wyspach, w sam środek Morza Śródziemnego. Aż do XVI wieku, kiedy przejęli je joannici i przekształcili w twierdzę nie do zdobycia, czego świadectwem są obiekty architektury obronnej i sakralnej. Wyspy potrafią zachwycić zróżnicowanym krajobrazem, budową geologiczną, wrzynającymi się w głąb lądu zatoczkami, a nawet zacisznymi plażami w skalnych ustroniach. Ciepłe wody i długie słoneczne dni zapraszają zarówno plażowiczów, jak i amatorów nurkowania. Zmieniające się formacje chmur współtworzą scenerię dla ambitnych fotografików. Książka ta nie ma być przewodnikiem, a raczej formą zaproszenia do odkrywania pięknych wysp i poznawania ich burzliwej historii.

Książka „Jadwiga. Święta królowa na polskim tronie. Opowieść dziejowa w trzech tomach” autorstwa biskupa Władysława Bandurskiego (1865-1932), po raz pierwszy ukazała się drukiem sto lat temu, w roku 1910. Napisana na początku ubiegłego wieku, w swej fabule sięga daleko wstecz – do schyłku wieku XIV; do czasów, w których żyła jej tytułowa bohaterka, Jadwiga Andegaweńska, córka Ludwika Węgierskiego i Elżbiety, księżniczki Bośni. Jest to – można by rzec – edytorska perełka, przeznaczona dla miłośników literatury, historii, dziejów ojczystych, bibliofilów.

Ksiądz KRZYSZTOF MICHAŁ ŚWIĄTECKI żyjący w latach 16661727 nie jest postacią całkowicie zapoznaną w polskiej fachowej literaturze historycznej. Wiele aspektów jego życia pozostawało jednak nieznanych. Przechrzta, neofita, ambitny i dobrze wykształcony duchowny, lubił pisać. Powiedzieć można, że pisanie było jego drugą naturą. Najprostszym faktom związanym z pełnioną przez niego funkcją proboszcza podkrakowskich parafii w Tenczynku i w Więcławicach poświęcał niekiedy całe strony dywagacji. Jego opis wydarzeń w plebanii tenczyńskiej w czasie epidemii dżumy z 1710 roku może stanowić scenariusz niezłego filmu historycznego. Przez zapiski w prowadzonych przez niego księgach parafialnych i korespondencji przewija się obraz jego samego, ale przede wszystkim społeczności lokalnej Rzeczypospolitej Obojga Narodów czasów III wojny północnej. Społeczności będącej swoistym mikroświatem, jednym z tysięcy, jakie składały się na ówczesne państwo polsko-litewskie. To, co pozostawił po sobie, kusi historyka do przeprowadzenia studium mikrohistorycznego. Autor tej książki postanowił skorzystać z okazji. Książka aż się prosi, by ukazała się jako kolejny tom serii HISTORIA ŻYCIA wydawnictwa Universitas. Krzysztof Zamorski

Izrael utopił we krwi Strefę Gazy w odwecie za atak terrorystyczny Hamasu. Pod gruzami zginęło ponad 40 tysięcy ludzi. Dlaczego doszło do tej rzezi? Jaka jest geneza konfliktu między Izraelem a Palestyńczykami? Piotr Zychowicz zabiera czytelnika w niepoprawną politycznie podróż do źródeł syjonizmu. Pisze o pierwszych żydowskich osadnikach w Palestynie. O powstaniu Izraela i czystce etnicznej dokonanej na ludności arabskiej w 1948 roku. Wojna sześciodniowa, ekstremistyczni żydowscy osadnicy i palestyńscy zamachowcy samobójcy. Dwie intifady, "mur apartheidu", zbrodnie okupacji. A w końcu obecna tragedia Strefy Gazy. Izrael na wojnie to wstrząsająca opowieść o jednym z najdłuższych i najbardziej krwawych konfliktów naszej epoki. Bez cenzury, upiększeń i mitów.