Pasterz wierny. Św. Mikołaj Cudotwórca w tradycji prawosławnej

Opis

Wprowadzenie

Świętość to wynik osobistego doświadczenia duchowego wybranych ludzi, które rozwinęło się w formie zależnej od okoliczności, w jakich przyszło im żyć. Wielkie zgromadzenie prawosławnych świętych zajmuje wyjątkowe miejsce w historii Kościoła, jak również stanowi perłę w skarbnicy duchowości. Zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego Metropolita Warszawski i całej Polski Sawa pisze: „Kult świętych jest niewyczerpalnym źródłem nasyconym mocą łaski Bożej, a oddawanie czci świętym jest rzeczywistym środkiem służącym pozytywnym zmianom, przemienianiu się życia ludzkiego, zbliżenia się chrześcijanina do ideału ewangelicznego”.

Pośród prawosławnych świętych szczególne miejsce zajmuje św. Mikołaj Cudotwórca - wielki hierarcha z przełomu III і IV wieku. Jego kult był na tyle duży, że na Wschodzie postanowiono, by poza dniami pamięci biskupa w ciągu roku, poświęcić mu jeden z dni tygodnia - czwartek. Stało się to dopiero na początku drugiego tysiąclecia, ale fakt ten stanowi odzwierciedlenie czci, jaką prawosławni chrześcijanie darzyli św. Mikołaja od początku jego kultu w IV wieku. W VI wieku cesarz Justynian wybudował w Konstantynopolu imponującą bazylikę poświęconą cudotwórcy z Miry, w IX wieku Bazyli Macedończyk ufundował w swoim pałacu wspaniałą kaplicę pod jego wezwaniem. Świętemu Mikołajowi poświęcono liczne ołtarze świątyń, na świecie można się doliczyć ponad dwóch tysięcy dedykowanych mu obiektów sakralnych. Także w Polsce wiele świątyń i kapliczek nosi imię św. Mikołaja. W Polskim Autokefalicznym Kościele Prawosławnym jest ich trzydzieści, a spora część z nich znajduje się w miastach wojewódzkich: Białymstoku, Bydgoszczy, Gdańsku, Kielcach, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Toruniu, Zielonej Górze. Również Kościół rzymskokatolicki w Polsce darzy Cudotwórcę z Miry wielkim szacunkiem - dedykowano mu ponad trzysta ołtarzy. W wielu miastach spotykamy dzielnice, ulice, place i instytucje jego imienia.

Współczesna kultura masowa zapomina, kim był święty Mikołaj. I chociaż jego imię jest dość popularne w okresie świąt Bożego Narodzenia, to jednak media dostarczają wypaczony obraz świętego cudotwórcy. Miejsce hierarchy i tytana życia duchowego zajmuje w powszechnym wyobrażeniu obraz korpulentnego staruszka w czerwonym kostiumie podróżującego na saniach ciągnionych przez renifery albo wizerunek obecnego we wschodniej świeckiej tradycji Dziada Mroza. Tym ważniejsze jest w naszym skomercjonalizowanym świecie wierne prezentowanie tej postaci, przypominanie o jej świętości i godności.

Książka ta, otwierająca nową serię wydawniczą Akademii Supraskiej ma charakter popularno-naukowy. Przeznaczona jest dla szerokiego grona odbiorców zainteresowanych postacią wielkiego hierarchy, niezależnie od wyznania. Poza treścią wzbogacającą wiedzę czytelnik odnajdzie w publikacji również teksty modlitewne do św. Mikołaja w przekładzie na język polski, które poza swoim znaczeniem literackim, mają niezmiernie ważny wymiar duchowy - pozwolą w mistyczny sposób zbliżyć się do niezwykłego wybrańca Bożego, by ujrzeć w nim wzór do naśladowania i doznać wstawienniczej łaskawości3. Cześć przekładów była już publikowana w trudno dostępnych wydawnictwach, inne są drukowane po raz pierwszy.

Wydawcy