Historia kultury

Tom zawiera trzy Mowy Jana z Damaszku powstałe po 726 r., stanowiące polemikę z ikonoklastyczną polityką cesarzy Leona III i Konstantyna V. Tom zawiera polski przekład tych Mów, po raz pierwszy wraz ze zbiorami świadectw patrystycznych dołączonych do każdej z nich. Ukazuje także kontekst historyczny ich powstania.

Kronika czerneńska opowiada dzieje rozpoczętej w 1880 roku reformy klasztoru, aż do roku 1911, kiedy to decyzją definitorium generalnego oddzielono od prowincji austriackiej klasztor w Czernej oraz wybudowane niedawno klasztory w Wadowicach i Krakowie. Wraz z czterema klasztorami karmelitanek bosych – we Lwowie, Przemyślu i dwoma w Krakowie – utworzyły semiprowincję polską pod wezwaniem Ducha Świętego, obejmującą terytorium dawnej prowincji polskiej i litewskiej.

Zapraszamy do szkoły malowania ikon pod kierunkiem Iriny Gorbunovej-Lomax.

Autorka jako ikonograf i wykładowca proponuje kurs pejzażu, którego celem jest nie tylko nauka świadomego komponowania, rysowania i wypełniania kolorem przedstawień gór, wody i roślinności na ikonach, ale przede wszystkim zapoznanie adeptów sztuki ikonowej z podstawowymi zasadami średniowiecznego obrazowania na przykładzie najprostszych elementów, aby następnie mogli wykorzystać zdobytą wiedzę i umiejętności do wykonania elementów o wiele bardziej skomplikowanych, np.. Sylwetki i twarzy człowieka. Czy warto poświęcać uwagę tym drugoplanowym obiektom – pyta autorka – zagłębiać się w tradycyjne zasady ich ukazywania na płaszczyźnie, zabiegać o artystyczny wyraz każdej góry, źdźbła trawy, fali rzecznej czy małego obłoku? Odpowiedź jest oczywista. Nie tylko warto, ale wręcz jest to konieczne. Reguły przedstawiania elementów przyrody to vademecum średniowiecznej (lub ikonowej) stylistyki, podstawa i gwarancja prawdziwie twórczej wolności artysty.

Odbiorcy książki:

– Książka skierowana jest przede wszystkim do malarzy-ikonopisów, studentów uczących się malowania ikon oraz amatorów sztuki ikonowej;

– do wszystkich, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o ikonach, o ich historycznych, artystycznych i teologicznych źródłach, do osób zainteresowanych sztuką prawosławną.

Dlaczego warto przeczytać tę książkę?

– Jest zapisem zajęć prowadzonych od wielu lat przez autorkę w założonej przez nią szkole malowania ikon, ma więc duży walor praktyczny. Zawiera wiele prostych ćwiczeń i porad gwarantujących udoskonalenie własnych umiejętności.

– Umożliwia zapoznanie się z warsztatem znanej i cenionej artystki, autorki ikon.

Zapraszamy do szkoły malowania ikon pod kierunkiem Iriny Gorbunovej-Lomax.

Autorka jako ikonograf i wykładowca proponuje kurs nauki rysunku, malarstwa i kompozycji według średniowiecznej stylistyki. Celem jest przygotowanie do samodzielnej pracy ze średniowiecznymi malowidłami, czyli umiejętności wyboru udanych i odrzucania gorszych prac, świadomego i kształcącego kopiowania i rekonstruowania, a przede wszystkim do tworzenia oryginalnych i autorskich kompozycji. Uczy swobodnego „drapowania” materiału za pomocą pędzla: rozciągania, układania fałd, „podwieszania”, „podwiewania”, formowania dowolnego położenia po to, by potem móc „układać” tkaninę na sylwetce człowieka w zgodzie z zasadami anatomii i równowagi statycznej i dynamicznej. Pomóc mają w tym proste ćwiczenia na rozwinięcie poczucia rytmu i proporcji, pewnej ręki, kaligrafii, myślenia przestrzennego i rozumienia konstrukcji. Kurs został podzielony na odrębne pod względem plastycznym tematy, a każdy z nich opracowany jest najpierw w postaci konturowych rysunków, następnie w formie grisaille (malarstwo monochromatyczne) i na koniec barwnie – w pełni malarsko.

Odbiorcy książki:

– Książka skierowana jest przede wszystkim do malarzy-ikonopisów, studentów uczących się malowania ikon oraz amatorów sztuki ikonowej;

– do wszystkich, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o ikonach, o ich historycznych, artystycznych i teologicznych źródłach, do osób zainteresowanych sztuką prawosławną.

Dlaczego warto przeczytać tę książkę?

– Jest zapisem zajęć prowadzonych od wielu lat przez autorkę w założonej przez nią szkole malowania ikon, ma więc duży walor praktyczny.

– Umożliwia zapoznanie się z warsztatem znanej i cenionej artystki, autorki ikon.

To książka o człowieku Zachodu… O kimś, kto na przełomie wieków doświadcza pewnego rodzaju znużenia, zmęczenia…. Kogo codzienność naznaczona zostaje wszechobecnym „zużyciem”, brakiem drogowskazów, podważeniem wszelkich dotychczasowych oczywistości… To książka o kimś, kto w imię ostatecznie mglistych i nieokreślonych emancypacyjnych projektów opuszcza swój dom, bo - tak mu się przynajmniej wydaje - dawno już przestał być jego domem…. To rzecz o tym, że ów człowiek porzuca głębsze myślenie, tak naturalną dla człowieka refleksję, że staje się niezwykle pragmatyczny, doraźny, obojętny na prawdę, że przestaje liczyć się z rzeczywistością i zaczyna tworzyć zupełnie nowe światy, że rozmiłowuje się w nieokreśloności, że zdaje się tylko na swoje rozumienia, że przestaje odczuwać jakąkolwiek powinność…

Od Szczecina nad Bałtykiem do Triestu nad Adriatykiem w poprzek całego kontynentu zapadła żelazna kurtyna – tymi słynnymi słowami Winston Churchill opisał nową rzeczywistość geopolityczną po drugiej wojnie światowej. Ten kawałek świata nazywany bywa Międzymorzem, zaś dzisiaj coraz częściej można spotkać się z nazwą Trójmorza (Czarne – to trzecie morze). Dotychczas był on prezentowany bez Ukrainy, Białorusi i Mołdawii, co stanowi nienaturalny podział; jest to zdanie także autora tej książki. Obecnie mieszka na tym terenie blisko 200 milionów ludzi, których łączy wspólne doświadczenie historyczne, ale często dzieli nieznajomość sąsiednich kultur i tradycji. Cóż bowiem wiedzą np. Estończycy o Bułgarach, Polacy o Słoweńcach czy Węgrzy o Łotyszach? Jest rzeczą charakterystyczną, że najobszerniejsza literatura dotycząca tego regionu powstała w języku… niemieckim, stworzona zresztą z punktu widzenia interesów Rzeszy.

Postanowił temu nieco zaradzić wybitny historyk i pisarz prof.. Wojciech Roszkowski. W swym najnowszym, dwutomowym dziele opisuje bogatą historię państw i narodów Międzymorza, które ostatnie wieki spędziły w potrzasku ścierających się potęg niemieckiej i rosyjskiej, a wcześniej jeszcze tureckiej. Najskuteczniejszym kontrprojektem do tych despotycznych imperiów była, rzecz jasna, Rzeczpospolita oparta na zasadach staropolskiej wolności. Jest ona ważnym elementem tej książki.

Napisane wartkim językiem i pięknie ilustrowane dzieło prof.. Roszkowskiego wypełnia lukę informacyjną i badawczą oraz prezentuje nasz punkt widzenia na region Międzymorza. Autor zabiera nas w fascynującą podróż po dziejach tej być może najmniej znanej, a zarazem niezwykle bogatej historycznie i różnorodnej części kontynentu europejskiego.

Pierwszy tom tego dwuczęściowego dzieła obejmuje historię krajów Trójmorza od zarania do początku XX w. Drugi tom skupia się na ostatnich stu latach i czasach współczesnych. Wzajemne poznanie i wytworzenie świadomości wspólnego interesu jest pilnym zadaniem; książka prof.. Roszkowskiego bardzo do tego się przyczynia.

To nie jest przewodnik! To żywa historia Wawelu, która wciąga jak kryminał!

Wawel. Bijące serce Polski, Notre Dame, Wersal i Panteon w jednym. Niemy świadek koronacji i upadków, ceremonii i pożarów, schadzek i skrytobójstw – przemówił na nowo za sprawą Kamila Janickiego. Autor historycznych bestsellerów opowiada dzieje najsłynniejszego polskiego wzgórza od czasów legendarnych po wiek XX.

„Na samym początku był potwór” – rozpoczyna swoją historyczną gawędę Kamil Janicki, a potem zajmująco opowiada o źródłach legendy o smoku wawelskim, tajemnicy najstarszych zabudowań z czasów Wiślan i Czechów, gotyckim zamku Kazimierza Wielkiego, renesansowej rezydencji Zygmunta Starego i Bony Sforzy. Prowadzi nas też przez tragiczny w skutkach pożar, po którym Zygmunt III Waza postanowił przenieść swój dwór do Warszawy. Przypomina też chude latach rozbiorów, gdy dawną siedzibę polskich królów zamieniono na pospolite żołnierskie koszary, a w wawelskich komnatach płonęły ogniska. Ostatnią część tej historii stanowią lata drugiej wojny światowej, gdy na zamku rezydował „nazistowski król Polski”, Hans Frank.

Ile kosztował tron? Czyje łoże wymagało częstych napraw? Jaki dystans musiał pokonać król, by odwiedzić królową w jej sypialni? Jak do komnat doprowadzano wodę, a jak odprowadzano ścieki? Którędy uciekał Henryk Walezy? Pod piórem Janickiego – znanego przecież głównie z porywających biografii kobiet – Wawel ożywa, stając się pełnokrwistym bohaterem wciągającej i pełnej gwałtownych zwrotów akcji historii.

Publikacja przybliża Czytelnika do tajemniczej rzeczywistości, jaką jest ikona – znak obecności Boga pośród ludzi; do obrazu pochodzącego trochę z tego i nie z tego świata.

Aby namalować ikonę, twórca powinien być nie tylko artystą, ale i teologiem kontemplatykiem. Autor ukazuje wielowiekowy dorobek chrześcijańskiej tradycji ikonograficznej, opierając się na źródłach biblijnych i hagiograficznych. Opowiada o rozmaitych typach ikon, ich symbolice, funkcji w liturgii prawosławnej i w osobistej pobożności, wspierając swą opowieść reprodukcjami najpiękniejszych dzieł. Odbywamy z nim podróż w czasie, kierując się geografią ikony: odwiedzamy m.in.. Klasztor św. Katarzyny na górze Synaj, górę Athos, Syrię, Egipt, Bałkany, Kretę, Konstantynopol. Ale jest to też podróż duchowa, od tego, co widzialne, wyrażone za pomocą drewna i farb, do tego, co niewidzialne, do tego, w co wierzymy.

Odbiorcy książki:

– Książka skierowana jest do wszystkich, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o ikonach, o ich historycznych, artystycznych i teologicznych źródłach, do osób zainteresowanych sztuką chrześcijańską.

Dlaczego warto przeczytać tę książkę?

– Jej zaletą jest zwięzłość ujęcia, a zarazem szeroki zakres prezentowanych treści. Autor przedstawia bowiem ikony poświęcone Jezusowi, Matce Bożej, aniołom, świętym, ojcom Kościoła czy świętom prawosławnym; uczy sztuki „czytania” ikon, rozszyfrowywania ukrytych treści; zachęca do „kolorowej kontemplacji”.

Publikacja przybliża czytelnika do tajemniczej rzeczywistości, jaką jest ikona – znak obecności Boga pośród ludzi; do obrazu pochodzącego trochę z tego i nie z tego świata.

Aby namalować ikonę, twórca powinien być nie tylko artystą, ale i teologiem-kontemplatykiem.

Ikona jest „bramą”, która otwiera się na nową rzeczywistość, jest spotkaniem twarzą w twarz z przedstawioną na niej osobą. Jak zatem artysta powinien je tworzyć, by umożliwić to spotkanie?

Autorka tego podręcznika, wybitna artystka, malarka ikon, postanowił wyjść nam naprzeciw i ofiarować kompendium wiedzy na temat tworzenia ikon. Opierając się na źródłach biblijnych i hagiograficznych, ukazuje wielowiekowy dorobek chrześcijańskiej tradycji ikonograficznej.

Opowiada o rozmaitych typach ikon, ich symbolice, funkcji w liturgii prawosławnej i w osobistej pobożności. Bezpośredni styl i dzielenie się długoletnim doświadczeniem sprawiają, że lektura książki wprowadza w klimat bezpośredniego obcowania z mistrzem.

Odbiorcy książki:

• książka skierowana jest przede wszystkim do malarzy-ikonopisów, studentów uczących się pisania ikony oraz amatorów kunsztu ikonowego;

• do wszystkich, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o ikonach, o ich historycznych, artystycznych i teologicznych źródłach, do osób zainteresowanych sztuką prawosławną.

Jeden z czołowych francuskich działaczy kontrrewolucyjnych XX w. i organizator komórek formacyjnych na rzecz przywrócenia porządku cywilizacji chrześcijańskiej w społeczeństwie, Jean Ousset (1914-1994), przedstawia w niniejszym dziele mistrzowską syntezę swoich doświadczeń i refleksji na temat sposobu organizowania trwałej i owocnej działalności kontrrewolucyjnej. Sens i zasadność tego działania najlepiej uwydatniają przypomniane w książce słowa bpa Charlesa-Émila Freppela: Największym nieszczęściem, jakie może spotkać jakąś epokę lub jakiś kraj, jest porzucenie prawdy lub jej umniejszenie. Po każdym innym ciosie można się podnieść, ale nie po tym, jak poświęciło się same zasady. W pewnych momentach umysły mogą się ugiąć, a moralność publiczna może zostać dotknięta jakąś wadą lub złym przykładem. Nic jednak nie jest stracone, dopóki prawdziwa doktryna trwa w nienaruszonym stanie. Dzięki niej prędzej czy później wszystko, ludzie i instytucje, wróci do należytego porządku. Zawsze bowiem można odzyskać dobro, jeśli nie utraciło się prawdy. Dlatego jedyną rzeczą, która mogłaby pozbawić nas nawet samej nadziei na ocalenie, jest porzucenie zasad, bez których nie sposób zbudować nic solidnego i trwałego. Największą przysługą, jaką człowiek może oddać swoim bliźnim w czasie powszechnego osłabienia i zamroczenia, jest wyraźne i odważne głoszenie prawdy, nawet gdy nikt nie chce jej słuchać. W ten sposób wpuszcza on do umysłów chociaż promyk światła, a jeśli nawet jego głos nie jest w stanie przebić się przez zgiełk chwili obecnej, to przynajmniej w przyszłości zostanie przyjęty jako posłaniec zbawienia.

Ryszard Jeremi Kluszczyński, krakowianin, absolwent elitarnego V LO im. Augusta Witkowskiego w Krakowie, prawnik, ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. Założyciel Wydawnictwa Kluszczyński, którego nakładem w ciągu blisko trzydziestu lat działalności ukazało się ponad sześćdziesiąt publikacji o sztuce i architekturze Polski, między innymi tak ważne pozycje, jak: Wielka encyklopedia malarstwa polskiego, Encyklopedia sztuki polskiej, Poradnik polskiego kolekcjonera czy Dwór polski i Dzieje architektury w Polsce.Wybitny znawca i kolekcjoner malarstwa okresu Młodej Polski, swą życiową pasję, jaką od lat pozostaje sztuka polska, realizuje na różnych polach. W 2002 roku otrzymał nagrodę Fundacji Kultury Polskiej w uznaniu osiągnięć w zakresie sztuki edytorskiej. Był inicjatorem i fundatorem powstałego w Krakowie pomnika Leona Wyczółkowskiego projektu prof. Karola Badyny z krakowskiej ASP. W ostatnich latach nakładem wydawnictwa WBC ukazały się między innymi następujące pozycje jego autorstwa: "Od Malczewskiego do Wyspiańskiego - Malarze Młodej Polski", "Od Chełmońskiego do Kantora - Mistrzowie malarstwa polskiego", "Sztuka Młodej Polski" oraz monografie poświęcone twórczości Jacka Malczewskiego i Leona Wyczółkowskiego.Oddawana do rąk Czytelników Historia malarstwa polskiego jest zwięzłym kompendium wiedzy przeznaczonym dla wszystkich miłośników polskiej sztuki. Napisana przystępnym językiem, przybliża najpiękniejsze i najbardziej wartościowe obrazy w historii naszego malarstwa pochodzące ze zbiorów prywatnych, muzeów, jak też kościołów i klasztorów.Ponad 700 wysokiej jakości reprodukcji pozwoli Czytelnikowi docenić urodę i kunszt dzieł pochodzących z różnych epok, od gotyckiego malarstwa tablicowego po obrazy współczesne, w tym płótna pędzla Stefana Gierowskiego.Tekst prowadzący Czytelnika przez dzieje rodzimego malarstwa poprzedzony został obszernym wywiadem z autorem. Dzieli się on w nim swoim trzydziestoletnim kolekcjonerskim doświadczeniem i udziela rad początkującym i zaawansowanym pasjonatom malarstwa oraz inwestorom, którzy pragną wkroczyć w fascynujący, ale i pełen niespodzianek i zagrożeń rynek sztuki.

Książka zawiera dwie fundamentalne prace wybitnego amerykańskiego pisarza i naukowca, które z jednej strony diagnozują kryzys duchowy cywilizacji Zachodu a z drugiej przedstawiają konkretny projekt jej odbudowy. Humanistyczny program odbudowy edukacji klasycznej i cywilizacji chrześcijańskiej. Prawdziwe kompendium zasad i praktyk kultury chrześcijańskiej.

Część pierwsza: Upadek cywilizacji chrześcijańskiej

Część druga: Odrodzenie cywilizacji chrześcijańskiej

„Publikacja Cmentarz – dziedzictwo materialne i duchowe to rezultat konferencji pod tym samym tytułem zorganizowanej przez pracowników Instytutu Nauk o Kulturze Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i lubelskie Stowarzyszenie „Studnia Pamięci”.
21 i 22 października 2019 r. spotkali się przedstawiciele wielu ośrodków naukowych i podmiotów społecznych związanych z opieką nad cmentarzami, poruszając istotne problemy kulturowego znaczenia nekropolii. Namysł nad cmentarzami różnego typu sprzyjał szukaniu wspólnych wątków i porównań. Mamy nadzieję, że publikacja ta stanie się inspiracją do dalszych badań, także interdyscyplinarnych, oraz nowego spojrzenia na kulturowe znaczenie dziedzictwa funeralnego.”
– Od Redaktorek

To książka o pięknie i misterium cerkwi. Zostały w niej zaprezentowane fotografie niemal dwustu obiektów z tej części historycznej eparchii przemyskiej, która po II wojnie światowej znalazła się w granicach Polski oraz kilka świątyń położonych na południowym krańcu diecezji chełmskiej. Wertując karty albumu, stajemy się uczestnikami wyjątkowej wędrówki szlakiem cerkwi, poczynając od Szlachtowej i wiosek nad górnym Popradem, dolinami oraz grzbietami Beskidu, Bieszczadów i Pogórza, po Roztocze i południowy kraniec Lubelszczyzny.
„Kościół wschodni na interesującym nas terenie jest rodzimym, o ponad tysiącletniej historii – wywiedzionej z chrztu Księcia Włodzimierza Wielkiego i Rusi Kijowskiej w 988 roku, a eparchia przemyska zaliczana jest do jego najstarszych dziedzin administracyjnych. Pomimo zniszczeń jakie miały miejsce po 1947 roku, na obszarze południowo-wschodniej Polski zachowało się kilkaset cerkwi. Najstarsza – murowana świątynia w Posadzie Rybotyckiej, pochodzi z początku XV wieku i posiada unikalny zespół malowideł ściennych. Najbardziej sędziwe drewniane cerkwie pamiętają XVI stulecie. Służą dzisiaj prawosławnym, grekokatolikom i rzymskim katolikom. Wznoszone są również nowe, zawsze kształtowane w sposób nawiązujący do wiekowej tradycji. Zaproszenie do spotkania z Cerkwią, jakie kieruje do nas Kamil Paluszek jest intuicyjną a zarazem kształtowaną latami umiejętnością dzielenia się pięknem i wrażliwością na nie. Autor tych fotografii wpisuje Świątynię w krajobraz, aby za chwilę schylić się po drobiazg, którego nie dostrzegli inni. Chociaż w XXI wieku przestrzeń dookoła nas częściej bywa eksploatowana niż mądrze kształtowana, on nie ucieka się do jej fałszowania. Nie musi tego robić – potrafi patrzeć, a jego obrazy w naturalny sposób tchną pięknem tego co uniwersalne i poza czasem. Ten album sprawi, że baczniej rozejrzymy się wokół i zadziwi nas to, co umykało naszej uwadze, albo uważaliśmy za znane...”

Oddajemy w ręce czytelnika kolejny tom monumentalnego dzieła – tym razem zawierający poczet żołnierzy, wodzów, polityków, biznesmenów, duchownych i bohaterów ratujących ludzkie życie. Ponad pięćdziesiąt postaci, o których powinieneś wiedzieć; tych pomnikowych i tych niedocenionych przez historię powszechną. Łączyła ich polska nić wspólnoty.

Przez wieki geniusze sztuki ukrywali w swoich dziełach sekretne informacje, zbyt niewiarygodne, by przekazać je otwarcie. Sekrety osobiste i historyczne, artystyczne i ezoteryczne, a czasem nawet natury kryminalnej. Czy po upływie stuleci, po wielokrotnych zmianach kodów kulturowych jesteśmy w stanie wejść w buty dawnych twórców i odkryć sekretne drogowskazy pozostawiane przez geniuszy? Kod Michała Anioła dlaczego ludzki mózg namalowany jest na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej?
Ostatnia melodia muzyka zapisana pomiędzy postaciami Ostatniej Wieczerzy jako testament Leonardo da Vinci?
UFO w XV-wiecznych Włoszech spotkanie z obcymi, uchwycone na renesansowym obrazie.
Manuskrypt, którego od sześciuset lat nikomu nie udało się rozkodować. Enigma rękopisu Wojnicza.
Człowiek, który wiedział jak Alfonso Ponce de Leon przewidział na obrazie swoją śmierć. Zakon, skarby i Chwarszczany z jakiego świata pochodzą dwie wieże w zachodniopomorskim kościele templariuszy? Ukryty język Matejki znaczenie symboli i historia złotego tronu.
Raffaello Portret Młodzieńca tajemnice najcenniejszego dzieła ze zbiorów polskich, zaginionego podczas II wojny światowej. Drzwi Gnieźnieńskie, czy portal do praźródeł? dokąd naprawdę prowadzą słynne Drzwi z Gniezna?
Każde dzieło jest tajemnicą. Nie trzeba wyjeżdżać do amazońskiej dżungli, by mierzyć się z tajemnicami godnymi Indiany Jonesa. Na tego, kto dokona wielkiego odkrycia w zakurzonym magazynie muzealnym, czeka nagroda emocje, olśnienie a nawet mistyczne objawienie. Jeden z bohaterów naszej książki właśnie takiego objawienia doświadczył. I czeka aż ktoś je przejmie od niego w wielkiej sztafecie pokoleń.

Kto nie wierzy w Boga, uwierzy we wszystko – ta myśl nigdy nie była bardziej prawdziwa niż w XXI wieku. Ileż to osób po odrzuceniu Boga gotowych jest zaakceptować każdy zabobon, najbardziej złudną utopię, z gruntu niewiarygodną manipulację. Dlatego coraz głośniej mówi się o wielkim kryzysie zachodniej, chrześcijańskiej cywilizacji – znanej kiedyś pod dumną nazwą Christianitas – albo zgoła o jej upadku. Znakiem najwyższego przejawu kultury zachodniej były dwa pojęcia stanowiące tytuł tej książki: katedra i uniwersytet. Czyli wiara i rozum. To symbioza katedry i uniwersytetu doprowadziła cywilizację zachodnią do swych największych osiągnięć. W rozdzieleniu wiary i rozumu upatruje Autor zasadniczą przyczynę obecnej degrengolady nauki, ale i słabości Kościoła. Opisuje ten proces na przestrzeni wieków, tak na przykładzie całej Europy, jak i Polski.

Kto wysoko zajdzie, ten może i boleśnie upaść. Taki upadek opisuje prof. Grzegorz Kucharczyk, jeden z najbardziej błyskotliwych polskich erudytów i publicystów, autor wielu głośnych książek. W dobie, gdy postnowocześni „naukowcy” demolują humanistykę, i to na czcigodnych uniwersytetach, Autor nie boi się powiedzieć, że mamy do czynienia z czystą głupotą. Rozjaśnia umysły i wykazuje marność fundamentów zgenderyzowanej nauki. Utopijny gmach budowany na takich fundamentach w pewnym momencie musi runąć z hukiem – oczywiście na nasze głowy.

Album prezentuje wybrane arcydzieła malarskie ze skarbów zgromadzonych w Muzeach Watykańskich. Jego autor, wybitny historyk sztuki i wieloletni dyrektor Muzeów, jak nikt potrafił dokonać atrakcyjnego wyboru dzieł do prezentacji i zadbać o bogaty komentarz rzeczowy. Proponuje spojrzenie na włoską sztukę przez pryzmat wielkich malarzy, którzy tworzyli jej historię – od Giotta po Francesca Podestiego. Zapoznaje nas z malowidłami na desce i płótnie oraz freskami z Muzeów Watykańskich, dziełami o różnym pochodzeniu i zamówionymi przez różnych zleceniodawców, ale połączonymi kolekcjonerską pasją kolejnych papieży.

Prezentacja zaczyna się od Pinakoteki i przechowywanych w niej skarbów, czyli dzieł Giotta, Fra Angelica, Benozza Gozzolego, Melozza da Forlì, Carla Crivellego, Pietra Pierugina, Rafaela, Leonarda, Tycjana, Belliniego, Veronese, Barocciego, Guercina, Reniego, Domenichina i Caravaggia. Następnie odwiedzamy kaplicę Mikołaja V z arcydziełem Fra Angelico, w Apartamencie Borgia oglądamy efekt pracy Pinturicchia, zatrzymujemy się w słynnych Stanzach Rafaela. Na kolejnych stronach trafiamy do Galerii Map Geograficznych, przechodzimy przez Salę Sobieskiego, w której możemy podziwiać ofiarowane przez papieżowi przez Polaków w 1883 roku dzieło Jana Matejki, by skończyć zwiedzanie w Sali Niepokalanego Poczęcia przed dziełem wielkiego portrecisty Francesca Podestiego.

Oprócz ogromnego waloru estetycznego i edukacyjnego album ma także wartość praktyczną i może służyć jako fachowy przewodnik po malarstwie zebranym w Muzeach Watykańskich. Po jego lekturze czytelnik będzie wiedział, przed którymi dziełami warto się na dłużej zatrzymać w czasie zwiedzania, pozna historię powstania poszczególnych malowideł i powody, dla których kolejni papieże chcieli je posiadać w zbiorach.

Wielki kulturowy spór, z jakim obecnie mamy do czynienia, jest w istocie sporem o człowieka. Ważny wkład do niego wnosi Krakowska Szkoła Antropologiczna na czele z Romanem Ingardenem, Karolem Wojtyłą, Józefem Tischnerem i Władysławem Stróżewskim. Włączając się do tego sporu i kontynuując dorobek tej szkoły, Jan Galarowicz rozpoczął pracę nad wielotomową filozofią człowieka pt. Antropodramatyka. Otwiera ją tom Giganci filozofii człowieka. Autor omawia w nim antropologiczną myśl zachodnioeuropejskich filozofów, wielkich obrońców zagrożonego w naszych czasach człowieczeństwa Schelera, Heideggera, Stein, Bubera, Guardiniego, Mouniera i Ricoeura - którzy zarazem w największym stopniu przyczynili się do wykrystalizowania się jego koncepcji człowieka. Mimo, że zawarte w książce rozważania są solidnie udokumentowane, publikacja nie jest typową rozprawą naukową; jest tekstem z pogranicza takiej rozprawy, pracy popularnonaukowej i podręcznika. Książka jest bowiem przeznaczona nie tylko dla filozofów, ale również dla psychologów i pedagogów, socjologów i kulturoznawców, teologów i duszpasterzy a także dla innych kategorii osób, które pracują z ludźmi, oraz wszystkich, którym zależy na głębszym rozumieniu siebie. Korzystanie z niej ułatwia język autora: książka jest napisana z pasją, jasno i przystępnie.

Książkę poświęcam malarstwu ikonowemu i jego podwójnej lekturze. Sytuując ikonę pośród innych sztuk i badając ich wzajemne relacje, z jednej strony podejmuję próbę odczytania języka ikony, odkrywania zawartej w niej prawdy, jej najgłębszego sensu religijnego, z drugiej zaś poddaję interpretacji wybrane dzieła literackie, teatralne i filmowe, których twórcy na różne sposoby czytają ikonę, czynią ją ważnym tematem (motywem) utworu lub też odwołują się do estetyki, a co za tym idzie bardziej lub mniej świadomie także do teologii malarstwa ikonowego.

W pierwszym rozdziale książki, zatytułowanym Literackie odczytania i ikony, przedmiot mojej analizy stanowią utwory prozatorskie, wychylone ku ikonie, wskazujące drogę ku ikonowej rzeczywistości przemienionej albo nawet ją odsłaniające (powieści i opowiadania Fiodora Dostojewskiego) czy też będące swoistymi ikonopisami (powieść Mistrz niewidzialnej strony Andrzeja Turczyńskiego). Kolejny rozdział, noszący tytuł Teatralna percepcja ikony, w swej pierwszej części pomyślany został jako refleksja na temat obecności ikony Chrystusa w teatrze. W tym fragmencie książki odnoszę się do spektakli takich twórców teatralnych, jak Jerzy Grotowski, Janusz Opryński czy Romeo Castellucci. (...) W następnym podrozdziale koncentruję się na spektaklu Żywot protopopa Awwakuma Ośrodka Praktyk Teatralnych Gardzienice, inspirowanym malarstwem ikonowym, by jednocześnie podjąć refleksję na temat rozłamu (raskołu) rosyjskiej duszy, jej jak to ujmuje teatralna wizja Włodzimierza Staniewskiego schizmatyckiej antyświatowości i antycielesności. W ostatnim rozdziale książki Twórcy filmowi wobec sztuki ikony interpretacji poddane zostają dwa filmy: Andriej Rublow Andrieja Tarkowskiego oraz Meteory Spirosa Stathoulopoulosa, które w istotny sposób odnoszą się do sztuki ikony i poddają święty obraz twórczej interpretacji, czyniąc go kluczem do duchowego świata bohaterów.