Zasady prawa Bożego

Opis

Juniliusz pochodził z Afryki. Był urzędnikiem na dworze konstantynopolitańskim; pełnił funkcję kwestora. Poproszony o wyłożenie zasad rozumienia Pisma Świętego oparł się na nieznanym dziś dziele niejakiego Pawła Persa i sporządził coś na kształt podręcznika w pytaniach i odpowiedziach. Dotyczy sensów Pisma: historycznego, prorockiego, przysłowiowego, pouczającego, sposobów nazywania Boga w Trójcy, a także odrębnie Ojca, Syna i Ducha, czasów dawnych, obecnych i przyszłych. Wszystko popiera stosownymi przykładami z Pisma. Juniliusz zmarł ok. 548 roku i jego dziełko można nazwać pierwszym w Kościele skryptem dla uczniów z dziedziny wiedzy o Biblii.
Chociaż wszystkie wiadomości przekazane przez autora Instituta mają charakter ogólny, wprowadzają jednak ucznia zadającego pytania w świat Biblii i pozwalają mu poznać nieznane dotychczas jego tajemnice. Juniliusz porusza w swojej isagodze wszystkie fundamentalne aspekty nauczania biblijnego, od hermeneutyki do teologii. Posługuje się dużą liczbą cytatów, których nie interpretuje, ale służą one jako przykłady czy wyjaśnienia do rozważań teoretycznych. Fragmenty biblijne posiadają zatem walor ilustrujący prawdy zawarte w Piśmie Świętym. Isagoga Juniliusza dzieli się na dwie księgi o nierównej długości. Pierwsza zawiera dwadzieścia rozdziałów, druga natomiast trzydzieści. W całym tekście można wyróżnić pięć zasadniczych części. W pierwszej Juniliusz omawia gatunki ksiąg biblijnych, ich powagę kanoniczną, autorów oraz sposób, w jaki zostały napisane. W drugiej przedstawia to wszystko, co Pismo Święte mówi o Bogu, w trzeciej to, co Pismo mówi o świecie obecnym, i wreszcie w czwartej, co Pismo Święte mówi o czasach przyszłych. W ostatnich pięciu rozdziałach Juniliusz podejmuje refleksję na tematy o charakterze ogólnym. Instituta Juniliusza omawiają dwa podstawowe problemy biblijne. Pierwszy dotyczy aspektu formalnego ksiąg Pisma Świętego, drugi natomiast aspektu doktrynalnego.
Z całą pewnością nie można Juniliuszowi odmówić samodzielności twórczej. Przejawia się ona zarówno w ciekawej formie, którą nadał swojemu dziełu (dialog prowadzony między uczniem a nauczycielem), jak i w sposobie dobierania tekstów Pisma Świętego do przekazywanej przez niego nauki. Juniliusz wydobywa z ksiąg Biblii, jak ze skarbca, rzeczy nowe i stare (Mt 13,52), które w jego isagodze stają się prawdziwym zaczynem, sprawiającym, że jej czytelnik nie tylko zostaje wprowadzony w świat Pisma Świętego, ale także odczuwa potrzebę głębszego wnikania w słowo Boże.
fragmenty Wprowadzenia ks. Bogdana Czyżewskiego