Teologia ikony nie ogranicza się do rozważań nad przemienianiem piękna czy uświęcaniem sztuki, ale należy do tradycji ortodoksyjnej. Zapomniany dzisiaj już na Zachodzie Sobór Powszechny ogłosił kanony dogmatyczne, które wpisały ikonę w perspektywę Wcielenia i wyrazu Słowa Bożego. Następnie kolejne sobory miejscowe rozwijały te dogmaty wówczas, gdy ikonografia zatracała swą organiczną więź z teologią i celebracją liturgiczną. Leonid Uspienski, teolog i malarz ikon, w swojej pracy proponuje rozważanie tajemnicy ikony.