Misterium wiary. Wprowadzenie do prawosławnej teologii dogmatycznej

Opis

Od czasu, kiedy w 2009 r. ukazał się polskojęzyczny przekład książki metropolity (wówczas biskupa) Hilariona (Ałfiejewa) „Misterium wiary”, minęło już kilkanaście lat. Jej nakład wyczerpał się już dawno, nie ustało jednak zainteresowanie nią czytelników w naszym kraju. Pobudziło to wydawcę do dokonania wznowienia tej wyjątkowej książki. Wyjątkowej choćby z tego powodu, że ukazała się ona w przekładach na ponad 20 języków w nakładzie kilkuset tysięcy egzemplarzy. Zachęcając czytelników interesujących się Prawosławiem i prawosławną teologią do sięgnięcia po bestseler metropolity Hilariona, warto w kilku zdaniach przedstawić jego bardzo bogatą już biografię. Metropolita Hilarion to absolwent moskiewskich wyższych szkół teologicznych, studiów doktoranckich z filozofii na Uniwersytecie w Oksfordzie i studiów doktoranckich z teologii w Instytucie Teologicznym św. Sergiusza w Paryżu, obecnie zaś profesor Moskiewskiej Akademii Teologicznej, doktor honoris causa i honorowy profesor ponad dwudziestu rosyjskich i zagranicznych wyższych uczelni. Od 2009 r. kieruje on Wydziałem Zewnętrznych Stosunków Cerkiewnych Patriarchatu Moskiewskiego. Jest autorem szeregu przekładów literatury patrystycznej z języków starożytnych, kilkuset prac z zakresu teologii, w tym kilkudziesięciu książek, kilkunastu utworów muzycznych, głównie na chór i orkiestrę, i kilkudziesięciu filmów. „Misterium wiary” to – słowami arcybiskupa wrocławskiego i szczecińskiego Jerzego, Prawosławnego Ordynariusza Wojskowego, autora Przedmowy do wydania polskiego – „przede wszystkim elementarz wiary prawosławnej, który wprowadza nas w tajemnicę poznawania Boga”. „Niezwykle cenna” w książce – słowami tegoż hierarchy – „jest również umiejętność uzasadniania rozważań Autora cytatami patrystycznymi”. Biskup Kallistos (Ware), profesor i nauczyciel metropolity Hilariona, gdy był on jeszcze jego studentem i gdy pisał „Misterium wiary”, z uznaniem dla swojego ucznia w anglojęzycznym wydaniu jego pracy pisał: „Książkę ‘Misterium wiary’ charakteryzuje podejście całościowe i wszechogarniające. Dla jej autora nie istnieje rozgraniczenie pomiędzy teologią i duchowością, między dogmatem i osobistym doświadczeniem, między wiarą i modlitwą: wszystko to razem tworzy jedną całość. Biskup Hilarion zgadza się z myślą Świętych Ojców, że „teologiem jest ten, kto prawdziwie się modli”. Jego troską nie jest przedstawienie – w abstrakcyjnym, „scholastycznym” stylu – tego, w co wierzą prawosławni chrześcijanie. Stara się on zaprezentować prawosławne nauczanie z perspektywy osobistej, praktycznej i dynamicznej, jako drogę życia”. Zachęcając zainteresowanych do sięgnięcia po prezentowaną książkę przytoczmy jeszcze fragment autorskiej przedmowy do drugiego jej rosyjskojęzycznego wydania, zwracając szczególną uwagę na zadane w tym cytacie pytania: „Wypływająca z doświadczenia duchowego prawosławna teologia, której obcy jest racjonalizm i scholastyka, pozostaje żywa i aktualna w naszych czasach w nie mniejszym stopniu niż setki lat wcześniej. Człowieka zawsze nurtowały i nurtują pytania: czym jest prawda? Na czym polega sens życia? Jak prawdziwie poznać Boga i osiągnąć błogosławieństwo Boże? Chrześcijaństwo nie dąży do tego, aby postawić kropkę nad ‘i’, wyczerpując w ten sposób wszystkie wątpliwości ludzkiej duszy. Otwiera ono inną realność, tak przewyższającą wszystko, co nas otacza w ziemskim życiu, że napotkawszy ją człowiek zapomina o swoich pytaniach i wątpliwościach, bowiem jego dusza spotyka się z Boskością i milknie w obliczu Misterium, którego nie jest w stanie wyrazić żadne ludzkie słowo”. Odpowiedzi na te i inne pytania czytelnik znajdzie na łamach książki.