Sztuczna inteligencja. Upodmiotowienie maszyn, uprzedmiotowienie człowieka

Opis

Wprawdzie już wcześniej sztuczna inteligencja wkroczyła do wielu obszarów naszego życia (klasyfikując dla nas informacje w wyszukiwarkach internetowych, wyznaczając najkrótszą, najszybszą, najbardziej ekonomiczną trasę w systemach nawigacji samochodowej, szyfrują dane na kartach kredytowych itp.), ale żadne z tych działań nie budziły takiej świadomości używania jej przez nasi zainteresowania nią, jak pojawienie się modelu językowego GPT. Dzięki temu zauważyliśmy, że od pewnego czasu algorytmy AI stały się przewodnikami naszego życia. [...] Nierzadko ufamy im bardziej niż nawet najlepiej znanym nam osobą (nie wspominając już o nas samych) chociażby przy takich czynnościach, jak wspomniane wyszukiwanie wiedzy w Internecie czy wyznaczanie najlepszej trasy do zamierzonego celu. Wszechobecność algorytmów obliczeniowych, na których działanie coraz częściej się zdajemy, stała się faktem. Ich znaczenie ciągle więc wzrasta. Wszystko to sprawia, że uzasadnione wydaje się określenie współczesnej kultury mianem "algorytmicznej". [...} Jeśli rzeczywiście przyjmiemy, że algorytmy współkształtują naszą kulturę, to wówczas kluczowe staje się udzielenie odpowiedzi na pytanie, z jakim rodzajem agencyjności obcujemy i z jakim rodzajem sprawczości mamy do czynienia.

Sławomir Soczyński