Nauki biblijne

Hebrajsko-polski przekład interlinearny Tory, pierwszej części Biblii Hebrajskiej, na której opierają się dwa pozostałe zbiory, czyli Prorocy i Pisma, ułatwia samodzielne korzystanie z tekstu świętego, a także jego głębsze i pełniejsze zrozumienie. Wszystkie istniejące tłumaczenia, w większym czy mniejszym stopniu, stanowią interpretację oryginału, co widać w różnicach, jakie zachodzą między poszczególnymi przekładami. Czytelnik biblijnych ksiąg świętych często staje wobec pytania, jak brzmi tekst oryginalny i co naprawdę znaczy. Chociaż przekład interlinearny nie przyniesie odpowiedzi na wszystkie nurtujące pytania, a nawet podsunie nowe, wcześniej nieprzeczuwane, jednak pogłębi perspektywy badawcze i dostarczy ogromnej satysfakcji możliwej dzięki bezpośredniemu zetknięciu się z tekstem oryginalnym. Kody gramatyczne, transliteracja oraz kody Stronga i Baumgartnera znacznie ułatwiają studia biblijne i teologiczne oraz sprzyjają rozpoznaniu wieloznaczeniowości tekstu hebrajskiego, nierzadko niemożliwej do wiernego oddania w języku polskim. Ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski Honorowy przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich.

Książka zrodziła się z wieloletnich naukowych studiów i medytacji nad początkowymi jedenastoma rozdziałami Biblii, które są uwerturą do całego Pisma Świętego. Zawarte w nich motywy będą powracać na dalszych stronnicach Biblii. Obecne w nich postaci i wydarzenia stały się duchową inspiracją nie tylko dla wyznawców trzech wielkich religii monoteistycznych, lecz także dla literatów, malarzy, muzyków i innych artystów wszystkich czasów. Nie da się bez zrozumienia tej części Biblii i osobistego dotknięcia zawartych w niej duchowych treści zrozumieć współczesnej kultury. Komentarz analizuje kolejne epizody z Rdz 1 – 11 w perspektywie takiego klucza, w jakim zostały napisane: „Jako ubraną w piękną artystyczną szatę teologiczną odpowiedź na najważniejsze ludzkie pytania odnoście do sensu życia, istnienia i natury Boga, stworzenia świata i człowieka, pochodzenia zła i wiele innych”.

Krąg Biblijny” – mimo kilkunastoletniej już historii obecności na rynku wydawniczym – wciąż rozszerza swoją formułę, dostosowując ją do coraz bardziej wymagających oczekiwań czytelniczych.

Najbardziej znane są dwa działy: pierwszy – poświęcony szczegółowemu omówieniu kolejnych perykop z ewangelii (obecnie ich obiektem jest Ewangelia według św. Łukasza), i drugi – koncentrujący się wokół różnych tematów związanych z propedeutyką biblijną oraz Starym i Nowym Testamentem (w ostatnich zeszytach składają się na niego prezentacje świąt biblijnych, a także bohaterów starotestamentalnych i apostołów Jezusa Chrystusa).

Stosunkowo niedawno został rozszerzony dział trzeci, skupiający się na odsłanianiu biblijnych korzeni całej tradycji Kościoła – teraz nie tylko jego liturgii, ale także doktryny, formującej się między innymi za sprawą aktywności ojców Kościoła, czyli autorów komentarzy do Pisma św. z pierwszych wieków, których lektura w dalszym ciągu dostarcza wielu nieoczekiwanych inspiracji.

W zeszycie 51 można odnotować znaczącą nowość – pojawia się w nim dział „Ze skarbca polskiej”, w którym będą przypominane ciekawe z merytorycznego i metodologicznego punktu widzenia artykuły i opracowania o tematyce biblijnej, dające choć ogólne wyobrażenie o bogactwie biblistyki uprawianej przez polskich egzegetów. W ramach inauguracji został zamieszczony artykuł o. Wojciecha Popielewskiego OMI, poświęcony wierze Hioba i Koheleta, a więc bohaterów tych ksiąg biblijnych, po które ze względu na ich walor mądrościowy szczególnie chętnie sięga współczesny chrześcijanin.

Podręcznik do nauki języka greckiego Nowego Testamentu, który odda jemy do rąk Czytelników, jest nową – poprawioną, mamy nadzieję, że lepszą, wersją Greki Nowego Testamentu.
Podręcznik, który oddajemy w ręce pragnących nauczyć się greki biblijnej, podzielony jest na dwa tomy. Tom I obejmuje 60 jednostek dydaktycznych, z których każda składa się z części teoretycznej, słownika i ćwiczeń.
Ćwiczenia zawarte w poszczególnych lekcjach zostały opracowane całkowicie od nowa. Podzielone są na dwa poziomy: podstawowy i rozszerzony.

Odkryj współczesną wersję

O naśladowaniu Chrystusa

Tomasza a Kempis!

O. Francesco Bersini w 193 krótkich rozważaniach wydobywa skarby ukryte w słowie Bożym, prowadząc czytelnika przez cztery etapy rozwoju duchowego: nawrócenie, doskonałość, życie wewnętrzne i zjednoczenie duszy z Bogiem, a wreszcie sam szczyt Bożej miłości. Jego refl eksje nie są tylko pobożną teorią oprócz Pisma Świętego wypływają bowiem

z kilkudziesięciu lat doświadczeń własnych zmagań i życia Ewangelią.

Jak pisze sam autor, ta książka napisana została na klęczkach. Niech stanie się dla ciebie doradcą, przyjacielem i zwiastunem nadziei.

Dwa tysiące lat później zastanowić się nad okolicznościami i wydarzeniami, które stanowią fundament naszej wiary to niemałe wyzwanie, aby lepiej zrozumieć w czym zakorzenione jest nasze religijne przekonanie.

Wiele rzeczy nie jest aż tak oczywistych, jakby się mogło wydawać. Wybrane jak perły Historie Biblijne, są napisane prostym i przejrzystym językiem, którego nie znajdzie się w zwięzłych przekazach Ewangelii.

Są przy tym wyrazem miłości religijnej, pragnącej wzbogacić naszą wiedzę o tamtych czasach i dopełnić ją historycznym spojrzeniem, nie z pozycji zewnętrznego obserwatora, lecz z podejściem emocjonalnym do zainstniałych sytuacji.

Niniejsza książka ukazuje znaczenia wiary i cierpienia jako daru (łaski) w Liście do Filipian oraz zachodzących między nimi relacji, które w sposób szczególny akcentują wersety Flp 1, 7 oraz 1, 29.

Święty Paweł pokazuje, że łaska Boża nie ogranicza się do obdarowania człowieka wiarą, ale także cierpieniem dla niej. Takie stwierdzenie może wydawać się szokujące, a dla wielu trudne do przyjęcia. W tym kontekście pojawia się wiele pytań: jak Paweł rozumie wiarę i cierpienie? Jaki wpływ ma wiara na przeżywanie cierpienia i jak cierpienie wpływa na przeżywanie wiary? Jak wiara przemienia cierpienie i w jaki sposób cierpienie przemienia wiarę? Jaka jest między nimi relacja? W jaki sposób obydwa doświadczenia mogą być rozumiane jako łaska Chrystusa? Podjęte rozważania mogą pomóc czytelnikowi w zrozumieniu zależności między wiarą a cierpieniem, wpływu wiary na przeżywanie cierpienia i odwrotnie, wpływu cierpienia na dojrzewanie wiary.

Gdy słyszymy „Ziemia święta” lub „Ziemia biblijna”, zazwyczaj nasze myśli wędrują do współczesnego Izraela i obecnej Autonomii Palestyńskiej. Na tych terenach miało miejsce najwięcej wydarzeń opisanych w Biblii. Jednak każdy czytelnik Pisma Świętego wie, że karty świętej księgi prowadzą nas także po wielu miejscach, które obecnie leżą na terenach Egiptu, Libanu, Syrii, Grecji, Turcji, Włoch, Malty, Iranu, Iraku, Arabii Saudyjskiej czy Jordanii. Niniejsza książka jest zaproszeniem do swoistej, intelektualnej podróży po tych miejscach. W podróż tę wyruszymy wraz z bohaterami biblijnych opowiadań, by lepiej poznać nie tylko historię poszczególnych postaci, ale dostrzec nić Bożego prowadzenia całej ludzkości ku zbawieniu. Obecnie w wielu miejscach związanych z dziejami zbawienia i postaciami biblijnymi wyrosły kościoły, kaplice czy choćby postawiono tam kamienie lub tablice pamiątkowe. Kiedy jednak Jezus wszedł na górę Tabor, nie było tam franciszkańskiego kościoła. Kiedy dźwigał krzyż, nie przepychał się wśród straganów arabskich sklepikarzy. Gdy Abraham wszedł na górę Moria, by ofiarować Izaaka, nie było tam świątyni jerozolimskiej ani muzułmańskich meczetów, a gdy Paweł przybył do Rzymu, nie mógł ochłodzić się w cieniu kolumnady na placu św. Piotra. To oczywiste! Właśnie dlatego w tej książce proponuję spojrzenie na starożytne widoki, bez wspomnianych budowli, angażujące wyobraźnię, by dostrzec to, co widziały oczy postaci biblijnych. Mam nadzieję, że będzie to dla czytelników fascynujące. Przywołując zacytowane wyżej słowa Augustyna, zapraszam w interesującą – mam nadzieję – podróż. Nie zatrzymamy się więc – jak mówi biskup Hippony – na pierwszej tylko stronicy. Przed nami trzysta sześćdziesiąt sześć stron, z których każda odkrywa kolejne tajemnice Bożych interwencji w dzieje ludzkości. Interwencji, które dokonywały się w konkretnych miejscach geograficznych, naznaczonych Bożym śladem. Publikacja została wzbogacona o graficzny spis treści (mapy z numerami stron), który pozwoli czytelnikowi łatwo odnaleźć opis wybranego miejsca geograficznego. Czas zatem wyruszyć w drogę!

Mariusz Rosik

Kultura współczesna nazywana bywa niekiedy kulturą obrazu. Staje się alternatywą dla kultury słowa pisanego. O ile dawniej w celu zdobycia wiedzy człowiek posługiwał się przede wszystkim słowem pisanym, o tyle dziś chętniej sięga po grafiki i piktogramy. Czytelnik kojarzy niektóre fakty, przypomina sobie znane epizody i przywołuje na pamięć opowiadania z lekcji religii. Trudno mu jednak powiązać fakty i znaleźć zakończenie tych historii. Brak mu pewnej osi, na której byłby w stanie osadzić wydarzenia, o których czyta.

Niniejsza publikacja wychodzi naprzeciw tym potrzebom. Została pomyślana jako pomoc dla tych osób, które zdecydują się na osobistą czy prowadzoną we wspólnocie lekturę Biblii. Zawiera ona podstawowe informacje o Piśmie św., o historii biblijnej, zwyczajach religijnych, uwarunkowaniach społecznych i politycznych dawnego Izraela oraz krajów ościennych, po których – w pewnym zakresie – oprowadzają nas autorzy natchnieni.

Książka, napisana bardzo klarownym językiem (co w dużej mierze jest zapewne zasługą tłumacza), naszpikowana jest grafiką: tabelami, schematami, mapami i fotografiami. Wszystko to sprawia, że czyta się ją z ogromnym zainteresowaniem między innymi dlatego, że informacje zebrane w tabelach czy schematach pozwalają na szybki ogląd całości zagadnienia, o którym mówią. A właśnie tego brakuje dziś czytelnikom Biblii.

W Ewangelii padają słowa, które z ludzkiego puntu widzenia wydają się niezrozumiałe, a często wręcz bulwersujące. Bywa, że Ewangelia jest niewygodna lub zmusza do całkowitej zmiany w życiu. Jezu, jak mogłeś to powiedzieć?! Jak możesz tego od nas wymagać?!
Ksiądz prof. Edward Staniek omawia i tłumaczy najbardziej kontrowersyjne wersety Ewangelii, których zrozumienie pozwoli nam lepiej odczytać Pismo Święte i wiernie wypełnić wolę Najwyższego.

Księga Powtórzonego Prawa to teologiczne i koncepcyjne „serce” myśli tzw. szkoły deuteronomistycznej. Autor przedstawia całokształt aktualnych badań, rzetelnie i z właściwym metodologii naukowej podejściem analizuje poszczególne perykopy w zakresie studiów związanych z krytyką tekstu, kwestiami krytycznoliterackimi, egzegezą poszczególnych wersetów i aktualizującym przesłaniem teologicznym. Pozycja zadowoli zarówno teologów, szczególnie biblistów, jak i wszystkich, którzy chcą zagłębić się w Pismo Święte i zdobyć o tej księdze szerszą wiedzę.

Jeśli ktoś spodziewa się nowinek o Marii Magdalenie, jako sekretnej żonie Jezusa, o historii rodu Merowingów i innych sensacji rozdmuchiwanych przez literaturę popularną, poczuje się mocno rozczarowany. To praca oparta wyłącznie na rzetelnych źródłach.

Mimo rozwoju wiedzy, nadal niewiele wiemy o Marii Magdalenie. Czy bohaterka książki może być utożsamiana z innymi kobietami opisywanymi na kartach Nowego Testamentu – z nawróconą jawnogrzesznicą albo z siostrą Marii i Łazarza z Betanii? Razem z autorem po kolei rozwiewamy rozmaite wątpliwości.

Paweł Lisicki, kierując naszą uwagę na Marię Magdalenę jako główną bohaterkę, umiejętnie zarysowuje tło historyczne – ukazując status i rolę społeczną kobiety na ziemiach izraelskich w pierwszym stuleciu naszej ery. Przy okazji uświadamia nam, jak rewolucyjne i nowoczesne było podejście Chrystusa do kobiet.

Książka stanowi idealne antidotum dla niczym nie udokumentowanych teorii feministycznych, rozprawiając się mimochodem ze spiskowymi kliszami pop kulturowymi, zakłamującymi historię Kościoła i Jezusa z Nazaretu.

Lektura, która nie pozostawia czytelnika obojętnym niezależnie od jego stopnia zaangażowania w sprawy wiary. Nowe, poprawione wydanie, zawiera przygotowany przez autora słowniczek najważniejszych pojęć, omawianych w książce.

Problem, jakiego dawno nie było, sięga każdego zakątka świata: „Na świecie mamy dzisiaj kompletny kryzys przywództwa”1. Podziały wydają się nie do przezwyciężenia, światowej rangi organizacje i przywódcy państwowi są bezradni wobec zagrożeń, przed jakimi staje ludzkość. [...] Konieczność posiadania wiedzy, która przekładałaby się na co dzień na służebne przywództwo, jest tym bardziej istotna, iż obecnie indywidualizm całkowicie zastępuje wspólnotę. Da się zauważyć również coraz częstsze przyjmowanie apodyktycznej i autorytarnej postawy przez świeckich i duchownych. Odizolowanie podyktowane kwarantanną nie tylko przyśpiesza cały ten proces narastania wspomnianego na początku zagrożenia, ale także negatywnie wpływa na psychikę, która skupia się prawie wyłącznie na konieczności przeżycia. Na szczęście na tę sytuację może pozytywnie wypłynąć służebny charakter przywództwa akcentujący wartość wspólnoty, która ma swe źródło w komunii Boga w Trójcy Jedynego.

Idea komentarz zrodziła się w związku ze złotym jubileuszem Biblii Tysiąclecia w roku 2015. Jej inicjatorem był o. prof. Hugolin H. Langkammer OFM (zm. 2021). Na ten jubileusz opracowano komentarze do wszystkich ksiąg Nowego Testamentu w 5 tomach (6 woluminach), Pallottinum 2014-2015.

Aktualnie trwają prace na skomentowaniem wszystkich ksiąg Starego Testamentu w 8 tomach. Inicjatorem i redaktorem naukowym jest ks. Prof.. Mirosław S. Wróbel, KUL; zaproszono ponad 20 autorów polskich; jako pierwszy ukazuje się tom 7 z Komentarzem do Księgi Jeremiasza (Jr), Lamentacje (Lm), Barucha (Ba) i Ezechiela (Ez).

W tomie 1, obejmującym: Księgi Rodzaju (Rdz), Wyjścia (Wj), Kapłańską (Kpł), Liczb (Lb) i Powtórzonego Prawa (Pwt), znajdzie się obszernie wprowadzenie naukowe do Starego Testamentu (prof.. M.S. Wróbel) oraz historia przekładu Starego Testamentu i jego wariantów od pierwszego wydania Biblii Tysiąclecia do wydania piątego (prof.. R. Pietkiewicz).

Historia kanonu ksiąg świętych Starego i Nowego Testamentu jest niezwykle ważna i fascynująca. Jego kształtowanie się nie było jednorazowym aktem ani odgórnie narzuconą decyzją, lecz owocem żmudnego wielowiekowego procesu, który odbywał się najpierw w obrębie biblijnego Izraela, a następnie Kościoła apostolskiego i judaizmu rabinicznego. Księgi święte powstały z wiary i dla wiary, a więc tak samo istotne jak zapisy, było ich przekazywanie z pokolenia na pokolenie, a także indywidualne oraz wspólnotowe czytanie i rozważanie.
Kolejny, 49. tom „Prymasowskiej Serii Biblijnej” wypełnia przestrzeń, która nie została dotąd w tej serii wydawniczej należycie zagospodarowana. Wprawdzie w kilku poprzednich publikacjach PSB problematyka kanonu była już podejmowana, ale w żadnym nie została rozwinięta tak obszernie i wyczerpująco, jak na to zasługuje.
Ponieważ kanon Biblii ma integralny związek z chrześcijańską tożsamością, bo powinniśmy wiedzieć, z jakiej skały zostaliśmy wyciosani, nie sposób przecenić potrzeby i wartości tej książki. Ukazuje ona Biblię jako prawdziwą bibliotekę, wielce zróżnicowaną od strony kulturowej, historycznej i językowej, lecz stanowiącą jedność teologiczną. Jej trzonem jest zapis pamięci o stopniowym objawianiu się Boga, które osiągnęło szczyt w osobie i posłannictwie Jezusa Chrystusa. Sięgając po Biblię, powinniśmy wiedzieć dlaczego i jak powstawała, żeby przyjąć i docenić jej przesłanie jako mocno zakorzenione w wierze biblijnego Izraela i Kościoła apostolskiego. Właśnie dlatego jest ona godna wiary i pełnego zaufania, na jakie zasługuje, dzięki czemu możemy zasadnie uznać ją za bezpieczny drogowskaz dla naszego życia.

Kolejnym, siódmym już tomem serii Katolicki Komentarz do Pisma Świętego jest Pierwszy List do Koryntian. Dotychczas nakładem Wydawnictwa W drodze, w ramach serii, ukazały się komentarze do: Ewangelii, Dziejów Apostolskich oraz Listu do Rzymian.

W 7. tomie serii Katolicki Komentarz do Pisma Świętego czytamy:

Ponieważ będziecie odczytywać ten list poprzez pryzmat własnych doświadczeń życiowych, prawdopodobnie dostrzeżecie takie możliwości jego zastosowania, których inni nie zobaczą. Niekiedy Pawłowe stwierdzenia umocnią was i pocieszą; kiedy indziej będą one stanowić dla was wyzwanie, by zacząć myśleć nieszablonowo, wychodząc poza ramy własnych doświadczeń. (…) Początkowe rozdziały Pierwszego Listu do Koryntian pokazują mi, że mój Kościół, tak jak Kościół Koryntian, jest zgromadzeniem składającym się ze świętych i z grzeszników (…).

Choć Paweł w swym liście podejmuje wiele kwestii, organizuje tekst w bardzo uporządkowany sposób, dzięki czemu łatwo można śledzić tok jego myślenia. Pomijając początkowe pozdrowienie oraz długie podsumowanie z rozdziału szesnastego, list dzieli się na cztery zasadnicze części tj.: Nieprawidłowości we wspólnocie, Odpowiedzi na pytania zadane przez Koryntian, Problemy związane z kultem sprawowanym przez wspólnotę oraz Kwestię zmartwychwstania.

O serii: Przystępna, praktyczna, rzetelna seria Katolicki Komentarz do Pisma Świętego obejmuje 17 tomów komentarzy do każdego zdania Nowego Testamentu. Jej adresatami są zarówno duszpasterze, jak również osoby szukające pomocy w osobistej lekturze Słowa.

O unikalności serii stanowi po pierwsze fakt przytaczania przez autorów osiągnięć biblistów. Nie zagłębiają się oni w dyskusję, ale prezentują wnioski, które są najbardziej uzasadnione i dość powszechnie akceptowane przez biblistów. Po drugie, wskazują na użycie tekstu w tradycji Kościoła. Obficie odwołują się do Ojców Kościoła, Katechizmu i dogmatów. Po trzecie, wyjaśniają tekst tak, by łatwo można było przełożyć go na praktykę życia i modlitwy. Dzięki temu czytelnik nie musi być studentem biblistyki ani teologiem, księdzem czy katechetą, żeby oprzeć się na przystępnej i rzetelnej interpretacji Biblii przeprowadzonej zgodnie z wytycznymi Soboru Watykańskiego II.

Oprócz bogactwa merytorycznego poszczególne tomy serii to także przyjazny format, oprawa, skład oraz dwukolorowe wnętrze, pozwalające wyróżnić wybrane elementy dzieła.

Autor w swojej pracy skupia uwagę na tematyce zwycięstwa w siedmiu listach skierowanych do wspólnot chrześcijańskich, które zawarte są w Ap A-3.

Mimo, że List św. Pawła do Rzymian jest dość krótki jak na standardy arcydzieł literackich, to wpłynął on istotnie na myśl i historię Zachodu. To dzieło o szczególnej wielkości, w którym ujawniają się w pełni wybitne zdolności Świętego Pawła jako pasterza, ewangelizatora i teologa.
List do Rzymian charakteryzuje się niewyczerpaną głębią duchową i teologiczną. Jego struktura jest prosta i czytelna. Czytelnik znajdzie w nim objaśnienie wiary chrześcijańskiej i szereg zachęt dotyczących życia chrześcijańskiego. Wiara i życie, katecheza i sposób postępowania stanowią zatem dwie główne części Listu do Rzymian.

W niezwykle ciekawy sposób przedstawione życie kobiet, które straciły swoich mężów. W książce możemy poczytać o losach wdów przedstawionych na kartach Biblii, jak układało się ich życie po stracie męża, jakie panowały zwyczaje, do kogo „przynależała” wdowa, co mogła uczynić bezdzietna, a co ta, która posiadała dzieci. Poznajemy również losy świętych wdów, które zostały wyniesione na ołtarze, np. św. Helena, św. Jadwiga Śląska, św. Zofia. Ostatnia część książki to prywatny pamiętnik kobiety, która po śmierci swojego męża zdecydowała się sporządzać osobiste zapiski, by lepiej zrozumieć siebie. Autorka pamiętnika zdecydowała się go udostępnić innym, by dać nadzieję kobietom, które utraciły radość życia po śmierci męża.

Książka jest nowym i poszerzonym wydaniem Leksykonu wszyst­kich postaci biblijnych, który ukazał się w nakładem Wydaw­nictwa PETRUS. Ukazuje ona bardzo wielobarwną mozaikę ludzi, dzieci Bożych, z których nie wszystkie okazały się godnymi tego imienia. To historia świętych i nieświętych, ale zawsze ukochanych przez Ojca.

Księga ta jest próbą odpowiedzi na pytanie:
- Kim są postacie, które choć jeden raz zostały wspomniane na kartach Starego i Nowego Testamentu?
- Co mówi o nich Biblia, historia, archeologia, etnologia czy inne nauki?
- Po co te poszukiwania?

Poznanie postaci Biblii to nie tylko poznanie historii, interesującej niewielu. To poznanie przygody ludzi i narodów z Bogiem, prób odpowiedzi na Jego wezwanie lub ich zaprzeczenia, dróg wierności, niewiary i obojętności. Postacie Biblii mówią o różnym użytku ludzi z danej im i zadanej wolności, z przysługującego im prawa wyboru dobra lub zła, wielkości lub małości, pokazują różne drogi odpowiedzi na wezwanie Boże.
Te postacie biblijne żyją nadal wśród nas i w nas. Warto im poświęcić więcej uwagi, gdyż historia doprawdy jest mistrzynią życia. Bez tego poznania nie może także być mowy o dialogu z Judaizmem i wielkim światem Islamu, którego korzenie sięgają o wiele głębiej niż piąty wiek.