Inne

W grudniowym numerze miesięcznika „Oremus”:

- czytania i modlitwy mszalne na każdy dzień;

- wprowadzenia liturgiczne i rozważania, które napisał Marcin Walczak, teolog-dogmatyk, redaktor i publicysta;

- modlitwy wiernych autorstwa s. Marii Łatki FMM, franciszkanki misjonarki Maryi, z Zakopanego;

- wprowadzenia do okresu Adwentu i do okresu Narodzenia Pańskiego. Przygotował je ks. Krzysztof Porosło, teolog-dogmatyk, zaangażowany m.in. w organizowanie rekolekcji liturgicznych „Mysterium fascinans”, wykładowca Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, archidiecezjalny duszpasterz akademicki, autor wielu artykułów i książek;

- tekst z działu „Pytania i odpowiedzi”. W nowym cyklu refleksji nad „Listem okólnym o przygotowaniu i obchodzeniu świąt wielkanocnych” ks. Piotr Kulbacki – teolog, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, formator Unii Kapłanów Chrystusa Sługi, kurator Instytutu Formacji Pastoralno-Liturgicznej (KUL) – odpowiada na pytanie dotyczące wpływu tego dokumentu na praktykę życia liturgicznego w Polsce;

- propozycje śpiewów na niedziele, uroczystości i święta, przygotowane przez Adama Kowalskiego, organistę w parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.

W ramach „Liturgicznego ABC” Maciej Zachara MIC przybliża ciąg dalszy historii obrządku ambrozjańskiego, dziś obecnego m.in. na przeważających obszarach archidiecezji mediolańskiej.

Michał Kozak MIC w dziale „Pokochać Psalmy” rozważa Psalm 89, którym modlimy się w uroczystość Narodzenia Pańskiego. Na wszelkie mroki w ludzkich sercach odpowiedzią Boga „jest Jezus Chrystus, nasz brat z pokolenia Dawida, wytęskniony Mesjasz Pan, Zbawiciel”.

Halina Świrska, autorka „Naszej okładki”, omawia obraz „Narodzenie Pańskie” (Mariotto di Nardo).

Ponadto w numerze – jak zawsze – części stałe Mszy świętej a także formularze Mszy o Najświętszej Maryi Panny w Adwencie oraz w okresie Narodzenia Pańskiego.

Wybór psalmów
Bóg jest przy Tobie w każdej chwili życia! Ta niewielka książeczka pokazuje, jak ważne jest, by dostrzegać Go zarówno w szczęściu, cierpieniu, jak i tęsknocie.

Aniołowie
Doboru psalmów dokonano w taki sposób, aby ich bohaterami byli aniołowie, którzy przynoszą wiadomości od Boga, są przewodnikami duszy do nieba, a także opiekują się ludźmi na drodze duchowej.

Piękna oprawa graficzna Tekst psalmów uzupełniono mozaikami przedstawiającymi anioły, które zachwycają swoim kunsztem i ułatwiają wyobrażenie sobie działania tych niebiańskich

Od dzieciństwa każdy z nas zostaje obarczony dawką traumatycznych przeżyć obniżających samoocenę, podmywających nadzieję na przyszłość. Z takim trudnym depozytem wchodzimy w młodość i dorosłość. Krzywdzące myśli o nas samych nieraz zapadają w nas tak głęboko, że są niedostępne naszej jaźni, gdzieś tam zostały wyparte i przysypane, ale działają nadal.

Ilekroć spotykamy się z jakimś wyzwaniem ,z trudną sytuacją, mózg natychmiast odwołuje się do tych niejawnych ,ukrytych głęboko w nas negatywnych zdań i na skróty daje szybką odpowiedź: „Bóg o mnie zapomniał. On mnie w ogóle nie zna.” Jak daleko to od Ezechielowego zawierzenia: „Panie Boże, Ty to wiesz”. Wiara – ta najpraktyczniejsza z rzeczy istniejących pod słońcem – pozwoli nam zauważyć fundamentalną prawdę: wszystko jest darem kochającego nas do szaleństwa Boga.

Książka poświęcona ludziom często zapomnianym , którzy podczas II wojny światowej walczyli nie karabinem, ale swoimi talentami i ponadprzeciętnymi umiejętnościami, uzyskując efekty istotniejsze od wielkich bitew. Naukowcy, lekarze, matematycy, sportowcy, artyści, prawnicy.

Wybór psalmów
Bóg jest przy Tobie w każdej chwili życia! Ta niewielka książeczka pokazuje, jak ważne jest, by dostrzegać Go zarówno w szczęściu, cierpieniu, jak i tęsknocie.

Życie
Doboru psalmów dokonano w taki sposób, aby ich myślą przewodnią było życie, które jest najwyższą wartością.

Piękna oprawa graficzna
Tekst psalmów uzupełniono urokliwymi fotografiami, które pozwalają zachwycić się Bogiem w pięknie natury i drugiego człowieka.

Pismo Święte listem Boga o modlitwie
Zastanawiasz się, jak zadbać o swoją codzienną modlitwę? Sięgnij po tę niewielką książeczkę, w której znajdziesz trafne i przydatne podpowiedzi z Pisma Świętego.

Pomysł na prezent
Książeczka doskonale sprawdzi się jako prezent na dowolną okazję - spraw go bliskiej osobie lub sobie samemu.

Piękne fotografie
Cytaty z Pisma Świętego wzbogacono o przepiękne fotografie, które pozwalają zachwycić się Bogiem w pięknie natury i drugiego człowieka.

Pismo Święte listem Boga do przyjaciela
Czy wiesz, że Bóg jest najlepszym możliwym przyjacielem? W tej książeczce znajdziesz słowa, które przypomną Ci o przyjaźni z Bogiem i pomogą Ci ją pielęgnować.

Pomysł na prezent
Książeczka doskonale sprawdzi się jako prezent na dowolną okazję - spraw go bliskiej osobie lub sobie samemu.

Piękne fotografie
Cytaty z Pisma Świętego wzbogacono o przepiękne fotografie, które pozwalają zachwycić się Bogiem w pięknie natury i drugiego człowieka.

Błyskotliwe, prowokacyjne, dogłębne studium jednego z największych imperiów i jednej z największych cywilizacji starożytnego świata. Gorąco polecam”. – Adrian Goldsworthy

Nowa, oparta na perskich źródłach historia imperium Achemenidów

Wielcy Królowie Persji rządzili największym imperium starożytności, rozciągającym się od Libii po stepy Azji i od Sudanu po Pakistan. Sercem ich państwa było legendarne miasto-pałac Persepolis, gdzie achemenidzcy monarchowie utrzymywali pełen niezrównanego przepychu dwór. To stamtąd Cyrus Wielki, Dariusz, Kserkses oraz ich następcy ogłaszali prawa, wysyłali armie i władali swym wielokulturowym imperium.

Achemenidzi byli jednak też jednym z wielkich dysfunkcyjnych rodów w dziejach. Bracia bezwzględnie walczyli o władzę, żony i konkubiny spiskowały, aby wynieść swoich synów na tron, eunuchowie i dworzanie rywalizowali o wpływy i prestiż.

Wiedza o perskim imperium tradycyjnie pochodziła z dzieł jego wrogów, m.in. greckich autorów, takich jak Herodot — tak więc przez całe wieki patrzyliśmy na nie przez pryzmat starożytnych wizji politycznych i kulturowych. Profesor Llewellyn-Jones sięga do oryginalnych achemenidzkich źródeł, w tym inskrypcji, dzieł sztuki i niedawnych odkryć archeologicznych z Iranu, tworząc pasjonującą, autentyczną „perską wersję” tego pierwszego wielkiego imperium starożytności — epoki wielkich królów, niezwykłych osiągnięć kulturowych, cywilizacyjnych i militarnych, imperialnych ambicji i pełnych przepychu rytuałów.

W listopadowym numerze miesięcznika „Oremus”:

- czytania i modlitwy mszalne na każdy dzień;

- wprowadzenia liturgiczne i rozważania autorstwa ks. Janusza Chyły, teologa-dogmatyka, proboszcza parafii Matki Bożej Królowej Polski w Chojnicach (diecezja pelplińska), autora m.in. książki „Ewangelia na Twitterze”;

- modlitwy wiernych, które napisała wspomożycielka dusz czyśćcowych, s. Izabela Romanik, katechetka;

- tekst z działu „Pytania i odpowiedzi”. W nowym cyklu refleksji nad „Listem okólnym o przygotowaniu i obchodzeniu świąt wielkanocnych” ks. Piotr Kulbacki – teolog, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, formator Unii Kapłanów Chrystusa Sługi, kurator Instytutu Formacji Pastoralno-Liturgicznej (KUL) – przybliża powody jego powstania;

- propozycje śpiewów na niedziele, uroczystości i święta, przygotowane przez Adama Kowalskiego, organistę w parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.

W ramach „Liturgicznego ABC” Maciej Zachara MIC pisze o obrządku ambrozjańskim, dziś obecnym m.in. na przeważających obszarach archidiecezji mediolańskiej.

Michał Kozak MIC w dziale „Pokochać Psalmy” rozważa Psalm 105. Psalm ten, „skupiony na wyjściu z Egiptu i wejściu do Ziemi Obiecanej, jest opisem wierności Boga przymierzu z Abrahamem”. A ta wierność – zaznacza autor – „prowadzi do przymierza zawartego z każdym z nas w Jezusie Chrystusie”.

Halina Świrska, autorka „Naszej okładki”, omawia obraz „Sąd Ostateczny” (Giotto di Bondone).

Ponadto w numerze – jak zawsze – części stałe Mszy świętej.

Dwa wielkie wydarzenia wstrząsnęły w ostatnim czasie współczesnym światem, w tym Europą Środkowo-Wschodnią: pandemia i wojna na Ukrainie. Zburzyły one dotychczasowe postrzeganie świata i otworzyły debatę o przyszłości w wielu obszarach życia człowieka, rodziny i społeczeństw. Europa Środkowo-Wschodnia, wyjątkowy świadek napaści Rosji na Ukrainę, przykuwa uwagę wielu światowych środowisk: politycznych, gospodarczych, militarnych, ale także naukowych, kulturowych, sportowych i religijnych. Wydaje się, że nawet lata „zimnej wojny”, a już na pewno czas po 1991 roku, kiedy rozpadał się dotychczasowy układ sił w Europie, nie dały tylu, aby świat zaczął prawdziwie poznawać tę część starego kontynentu i dostrzegać jej rolę w budowaniu nowego porządku i nowej kultury życia.

Monografia Język-Media-Religia. Konteksty Europy Środkowo-Wschodniej odkrywa przed czytelnikiem elementy tożsamości tej części Europy oraz jej oblicze, zwracając uwagę na trzy istotne elementy. Triada: język, media, religia łączy przeszłość z teraźniejszością i kreśli perspektywy na przyszłość. Człowiek od zarania dziejów wyrażał siebie za pomocą języka, z czasem zaś język ów zyskał sprzymierzeńca, którym okazały się nowoczesne technologie komunikacyjne. Także od zawsze i po dziś dzień człowiek tworzy siebie, wspólnotę rodzinną, ojczyźnianą i międzynarodową poprzez życie duchowe.

Zespół współautorów publikacji tworzą specjaliści (z Polski oraz z zagranicy), wśród nich członkowie Komisji Języka Religijnego przy Międzynarodowym Komitecie Slawistów. Połączenie metod badawczych kilku dyscyplin: nauk teologicznych, językoznawstwa oraz nauk o komunikacji społecznej i mediach zapewnia nowe, świeże i jednocześnie bardziej kompleksowe podejście do badanej problematyki. To właśnie taka różnorodność refleksji stanowi – zdaniem redaktorów niniejszego tomu – o wartości całego opracowania.

Publikację otwierają opracowania dotyczące postawy Kościoła wobec wyzwań XXI wieku w świetle komunikacji medialnej. Teksty zamieszczone w pierwszym bloku tematycznym koncentrują się na językowym obrazie wydarzeń wojennych na terytorium Ukrainy, jak również na stosunku do tych wydarzeń, który płynie z oficjalnych komunikatów Kościołów chrześcijańskich w Polsce. Autorzy zwracają ponadto uwagę na kreację wizerunku różnych konfesji (prawosławie, katolicyzm, judaizm) w opozycyjnych mass mediach działających przed wojną w Federacji Rosyjskiej, a obecnie aktywnych poza Rosją. Odrębne miejsce w tej części tomu zajmuje teologiczna egzegeza tematyki pandemii oraz komunikacja dostojników kościelnych z wiernymi w Rosji w czasie epidemii SARS-CoV-2.

W monografii przedmiotem refleksji stały się również zagadnienia aksjologiczne w perspektywie życia wspólnotowego oraz problematyka funkcjonowania jednostki w aspekcie komunikacji medialnej i komunikacji interpersonalnej. Kolejne rozdziały tomu traktują o miejscu religii we współczesnych mediach, jej wpływie na nową jakość społecznego przekazu i komunikacji, a także ukazują przemiany w obszarze współczesnego dyskursu religijnego. Refleksją badawczą objęto zjawisko desakralizacji języka religijnego w mass mediach.

Grupa badaczy podjęła również temat obecności sacrum i religii w tekstach kultury. Na ten rezultat pracy człowieka i włożonego przezeń wysiłku w powstanie danego artefaktu złożyły się analizy nie tylko utworów pisanych (doświadczenie religijne w twórczości literackiej Gustawa Herlinga-Grudzińskiego), lecz także interpretacja dzieł należących do sztuk audiowizualnych (rosyjski animowany film religijny, kino antyreligijne epoki „odwilży” w ZSRR). Odrębną uwagę poświęcono tu questingowi jako narzędziu do upowszechniania treści religijnych w przedsięwzięciach o charakterze terenowym i turystycznym.

Autorzy monografii żywią głęboką nadzieję, że wybór triady: język, media, religia jest słuszny oraz w pełni uzasadniony w poszukiwaniu drogi do zrozumienia, czym jest i jakie znaczenie ma dla dzisiejszego świata Europa Środkowo-Wschodnia.

Czy obiektywna prawda istnieje? Czy żyjemy już w czasach, w których prawda została zastąpiona przez postprawdę lub poprawność polityczną? Czy już wkrótce będziemy skazani na władzę fake newsów? Dlaczego współczesne rozumienie takich pojęć jak miłość, wolność, życie jest tak bardzo wypaczone, że staje się ich własną karykaturą? Czy istnieje ideologia LGBT? Jaki jest prawdziwy obraz Kościoła? Te i wiele innych pytań stawia w swej książce znany publicysta, demaskując kłamstwa, manipulacje, fałszywe narracje oraz celowe zacieranie sensów ważnych pojęć z przestrzeni politycznej, społecznej, kulturowej i sportowej.

Odkrycie dziecka to synteza pism, w których Maria Montessori nakreśla swoją metodę pedagogiczną. Na łamach tej książki śledzimy rozwój psychiczny najmłodszych od momentu, w którym – po nauczeniu się mówić – wchodzą w interakcje z otaczającym je światem, aż do pierwszych lat nauki szkolnej. Opieka nad dzieckiem jest oparta na pracy twórczej. W centrum idei Marii Montessori znajduje się z jednej strony temat kształcenia nauczycieli i opiekunów, z drugiej – samo dziecko, jego percepcja, działania, zdolnością jego umysłu do uczenia się i odkrywania. Z połączenia tych elementów powstało innowacyjne podejście Marii Montessori, w którym chodzi o to, by „umieć przywołać człowieka, który drzemie w duszy dziecka” Maria Montessori (1870–1952) włoska lekarka i pedagożka, która pod wpływem oświadczeń pracy z dziećmi z problemami psychicznymi i ubogimi stworzyła nową metodę wychowawczą. Jej podstawą jest nieskrępowany rozwój dzieci na różnych płaszczyznach zgodnie z ich indywidualnymi potrzebami i możliwościami.

W świecie cywilizacji hellenistycznej, jaki się wyłonił i ukształtował w basenie Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie po rozpadzie efemerycznego imperium Aleksandra Wielkiego, setkami zakładano miasta o kulturze grecko-rzymskiej, wszystkie mniej lub bardziej do siebie podobne. Z tej urbanistycznej plejady jedno wyróżniało się właściwie wszystkim: historią powstania i jej dziejami, bajecznie kolorową oprawą nagich skał, mnogością budowli o przedziwnej architekturze monumentalnych grobowców bez podobieństwa gdziekolwiek indziej na świecie. To Petra, stolica Nabatejczyków, pustynne miasto, obecnie w granicach Królestwa Jordanii. Ów pasterski lud pochodzenia arabskiego, który doszedł do bajecznych bogactw na obsłudze karawan kupieckich, na swych szlakach tranzytowych do Gazy nad Morzem Śródziemnym wznosił miasta etapowe na pustyni Negew, obecnie na terytorium Izraela, z których każde, chociaż zalega w ruinie, nie przestaje i dziś zachwycać rozległością, urbanistycznym rozmachem i czarującym pięknem pustynnej oprawy.

Kościoły, klasztory, sanktuaria. Spotkamy je wszędzie - wrosły w krajobraz polskich wiosek i miast. Są świadkami historii, świadectwem wiary, ale także fantazji i kunsztu budowniczych. Zapraszamy do poznania tych najwspanialszych. Nowa seria czterech weekendowych przewodników - albumów opisujących najciekawsze miejsca w Polsce - polecane i warte zobaczenia. Każdy tom serii jest bogato ilustrowany, z wciągającym tekstem i przydatnymi informacjami. Do obejrzenia, do poczytania, do skorzystania. W serii ukazały się: Polskie miasteczka z klimatem, Polskie miejsca mało znane, Polskie zamki i pałace.

Aż trudno uwierzyć, że Kronika Polaków (Chronica Polonorum) Macieja z Miechowa musiała czekać ponad 500 lat na upowszechnienie jej wśród Polaków właśnie. To wielkie dzieło było oczywiście dobrze znane historykom, bardzo wielu z nich na przestrzeni tych 500 lat do niego się odwoływało, ale czytanie go wymagało dobrego opanowania łaciny. Dokładnie pół tysiąca lat od śmierci Miechowity (1457–1523) ukazuje się – staraniem wydawnictwa Biały Kruk – polskie tłumaczenie całej Kroniki z przeznaczeniem dla szerszego odbiorcy. Okazuje się, że dzieło to nie utraciło swego blasku, nie osłabły też jego walory narracyjne, czyta się je świetnie.

Miechowita zwyczajem dawnych kronikarzy sięga do najdawniejszych dziejów, można powiedzieć do pradziejów Polski, do Kraka i Lecha, opowiadając kolejno o najważniejszych wydarzeniach oraz postaciach aż do czasów Zygmunta Starego. Akcentuje postawy, które dziś nazywamy patriotycznymi, podkreśla przywiązanie Polaków do wiary chrześcijańskiej, akcentuje ich waleczność i gospodarność. Ale nie waha się też wytykać błędów. Ta księga jest pouczającą lekcją historii także dla nas, Polaków współczesnych.

Wydanie XXI-wieczne wzbogacone zostało 47 oryginalnymi, pochodzącymi z 1521 r. ilustracjami –drzeworytami, które zdobiły pierwotne wydanie dzieła Miechowity. Są to wszystko portrety imaginacyjne stanowiące świadectwo czasów autora. Kronikę wydrukowano wówczas bardzo starannie w Krakowie, w słynnej manufakturze Hieronima Wietora. Wybitne edytorstwo renesansowe zobligowało współczesnego wydawcę do zachowania najwyższego poziomu. Przekazujemy do rąk Polaków księgę stanowiącą dowód ich wielowiekowego i szlachetnego dziedzictwa.

Spotkanie z myślą Akwinaty, jakie przebija z książki Piotra Orłowskiego, nie jest archeologicznym kopaniem w poszukiwaniu reliktów przeszłości. Autor konfrontuje Akwinatę ze współczesnymi teoriami, pokazując zbieżności (może nawet zapożyczenia), ale i różnice, które warto wziąć pod uwagę. Święty Tomasz proponuje bowiem kompleksowe rozwiązania, gdyż nie jest mistrzem jednej ze sztuk, ale całościowych propozycji. Nie dziwi więc, że znajdujemy nawiązania do współczesnych szkół ekonomii, istniejących modeli, a także do pytań, jakie rodzą się u lidera, który staje w obliczu niepewności, różnorakich prognoz i ryzyka, będąc zobligowanym do podejmowania decyzji, mających skutki dla całego przedsiębiorstwa.

Tworzenie kultury refleksyjnego dialogu zawodowego nauczycieli

2084 Sztuczna inteligencja i przyszłość ludzkości Sztuczna inteligencja stała się zjawiskiem wszechobecnym w naszym życiu codziennym, a innowacje technologiczne i algorytmy mają wpływ na niemal każdy aspekt ludzkiej działalności. Czy mamy słuszne powody, aby obawiać się przyszłości? Co rok 2084 przyniesie naszym przyjaciołom, naszej rodzinie, naszemu społeczeństwu? Czy jesteśmy skazani na ponurą dystopię i inwigilację rodem z "Roku 1984" George'a Orwella? W książce "2084" matematyk i filozof John Lennox wprowadza nas w kalejdoskop idei: główne osiągnięcia w dziedzinie postępu technologicznego, bioinżynierię, a szczególnie sztuczną inteligencję. Poznamy obecne możliwości sztucznej inteligencji, jej blaski i cienie, fakty i mity oraz potencjalne przyszłe implikacje. Pytania wzbudzane przez sztuczną inteligencję pozostają otwarte dla wszystkich i domagają się odpowiedzi. Wszyscy pragniemy żyć w świecie wolnym od przestępczości, jednak jak daleko możemy się posunąć w wykorzystaniu technologii rozpoznawania twarzy oraz inwigilacji wideo, aby kontrolować społeczeństwo? Cyfrowe informacje na nasz temat są dostępne dla firm, instytucji i gałęzi przemysłu, czy zdajemy sobie jednak sprawę z zakresu ich wykorzystania? Czy postęp technologiczny odmieni nasze postrzeganie człowieczeństwa i biblijne rozumienie duszy i moralności?

W każdym numerze ROZWAŻANIA NA KAŻDY DZIEŃ

W październikowym numerze miesięcznika „Oremus”:

- czytania i modlitwy mszalne na każdy dzień;

- wprowadzenia liturgiczne i rozważania autorstwa ks. Mateusza Milczarka, duszpasterza w kościele akademickim św. Anny w Warszawie, rekolekcjonisty;

- modlitwy wiernych, które napisała mieszkająca w Krakowie nazaretanka, s. Bogumiła Malikowska CSFN;

- rozważania różańcowe zaproponowane przez s. Ewę Kopiec CHR, jadwiżankę z Krakowa, katechetkę;

- tekst z działu „Pytania i odpowiedzi”. S. Adelajda Sielepin CHR, profesor Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, kierownik Katedry Teologii Liturgii, odpowiada na następującą kwestię: „Często we wprowadzeniu do Mszy słyszę: «Dziś ks. X sprawuje Mszę świętą za..., a ks. Y modli się za...». Albo: «Msza święta sprawuje się za...». Czy my, wierni świeccy, nie sprawujemy Mszy świętej? Czy jesteśmy tylko jej jakby biernymi odbiorcami? Jaka jest tu nasza rola? (2)”;

- propozycje śpiewów na niedziele, uroczystości i święta, przygotowane przez Adama Kowalskiego, organistę w parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Świętej Lipce.

W ramach „Liturgicznego ABC” Maciej Zachara MIC wyjaśnia, w jaki sposób doszło do powstania obrządków liturgicznych.

Michał Kozak MIC w dziale „Pokochać Psalmy” rozważa Psalm 19, którym modlimy się w tym roku 5 października. W Psalmie tym zawarta jest pochwała Prawa Pańskiego. „Nie znajdziemy w tym Psalmie – zaznacza autor – ani śladu restrykcyjnego rozumienia Bożych nakazów”.

Halina Świrska, autorka „Naszej okładki”, omawia obraz „Św. Łukasz Ewangelista” (Domenico Ghirlandaio).

Ponadto w numerze – jak zawsze – części stałe Mszy świętej.

Przyczyny upadku Polski to jedna z najbardziej wnikliwych i opartych na rozległych źródłach książek ukazujących przyczyny upadku Polski w XVIII wieku. Ksiądz Walerian Kalinka, jeden z twórców krakowskiej szkoły historycznej, współpracownik Zamojskich i Czartoryskich, autor monumentalnego dzieła Sejm Czteroletni, pisał swoją książkę w przekonaniu, że Polacy nie potrzebują romantycznych mitów i kojących baśni, ale prawdy ? nawet jeśli miałaby ona być trudna do zaakceptowania. W swojej książce, posiłkując się licznymi, często już niedostępnymi dokumentami, starał się pokazać Polskę w chwili rozbiorów na tle zmian zachodzących w Europie. Z jego analiz wynika, że Polacy nie byli w stanie zrozumieć nowoczesnej polityki, opartej jedynie na grze interesów, której mistrzami byli Fryderyk II i Katarzyna II. Tkwiąc mentalnie wciąż w wieku XVII, a nawet w epokach wcześniejszych, osłabiając państwo od wewnątrz w imię źle pojętej wolności jednostek, a zarazem naiwnie wierząc w obietnice innych państw, które składając je, wcale nie miały zamiaru ich dotrzymywać, Polacy sami rozmontowali swój kraj. Przedstawiając tę smutną prawdę, Kalinka nie chce wszakże potępiać rodaków. Pragnie raczej, ukazując im błędy i fatalne zaniechania, sprawić, aby historia stała się dla nich prawdziwą nauką życia, pozwalając w przyszłości uniknąć podobnych katastrof. Jak pisał w jednym z listów: ?Póki Polacy nie poznają przyczyn swego upadku, dopóty nie zrozumieją, dlaczego dziś cierpią i cierpieć muszą?.