Historia ogólna

Książka Zbuntowana owca to zbiór esejów o tematyce religijnej, społecznej i kulturalnej z minionych trzech lat. Rok 2021 był rokiem żmudnej walki z pandemią koronawirusa na całym świecie. W roku 2022 zapamiętaliśmy jedną datę: 24 lutego, kiedy Rosja zaatakowała Ukrainę i rozpoczęła się wojna, która trwa do dziś. Rok 2023 to w Polsce czas bardzo brutalnej kampanii wyborczej, która 15 października pozmieniała pionki na sejmowej szachownicy. W ciągu tych trzech lat również Kościół w Polsce i na świecie przeżywał swoje wzloty i upadki. Zagubionych owiec jest coraz więcej, zwłaszcza wśród młodych ludzi. Nie zmienia się jedno: każda zbuntowana owieczka, która świadomie i dobrowolnie opuściła stado, może przy pomocy pasterza wrócić do wspólnoty. Tę bramę zawsze można otworzyć i przez nią wejść. Jeżeli ta literacka oferta przyczyni się do powrotu przynajmniej jednej zagubionej owieczki, to znaczy, że jej cel został osiągnięty. Sukces nie będzie jednak wynikiem działań autora, tylko Czytelnika, który zaginął, a odnalazł się (por. Łk 15, 32).

Album przedstawia kilkaset ikon ze zbiorów polskich muzeów i kilku kolekcji prywatnych, ale także obrazy przechowywane w świątyniach prawosławnych, unickich i rzymskokatolickich. Autor książki, ks. prof. Michał Janocha, historyk sztuki, znawca ikon, pokazał dzieła od wieków otoczone kultem oraz te nieco zapomniane, reprodukowane po raz pierwszy. Omówił najważniejsze tematy ikonograficzne oraz fundament teologiczny malarstwa ikonowego i jego historyczny rozwój, uwzględniając ikony z terenów państwa polsko-litewskiego, ikony ruskie, bałkańskie i współczesne. Książkę zaprojektował prof. Maciej Buszewicz.

Lekarz medycyny sądowej zwolniony z tajemnicy lekarskiej ujawnia fakty o śmierci ks. Jerzego Popiełuszki

Książka "Ze szczególnym okrucieństwem" to bardzo staranny opis wydarzeń tuż przed śmiercią księdza Jerzego Popiełuszki, odtworzony przez lekarza, który przeprowadzał sekcję zwłok księdza.

Jaki był rzeczywisty przebieg morderstwa ks. Jerzego Popiełuszki? W jakich warunkach umierał? Co było przyczyną śmierci? Czy sekcja zwłok była wykonana prawidłowo, według reguł sztuki?

Przez lata obowiązywała mnie tajemnica lekarska, z której zwolniła mnie dopiero rodzina księdza Jerzego. Dlatego ta książka mogła się ukazać. /fragment Wstępu/

Specjalista medycyny sądowej, dr n. med. Tadeusz Jóźwik analizuje okoliczności i przebieg męczeńskiej śmierci ks. Jerzego Popiełuszki. Autor opiera się na wynikach osobiście przeprowadzonej sekcji zwłok ks. Jerzego i na licznych badaniach pozasekcyjnych. Odnosi się także do odkryć publikowanych w literaturze medycznej w ciągu ostatnich niemal czterdziestu lat.

Herezje około roku tysięcznego dotyczą jedynie ograniczonej liczby osób, należących do elity kulturalnej i społecznej. Dwa wieki później są już silnymi ruchami kontestatorskimi, podważającymi wpływy duchowieństwa katolickiego. Od nadreńskich obszarów Niemiec po środkowe Włochy i przez Langwedocję po północną Hiszpanię: liczne regiony chrześcijańskiej Europy są wówczas przeżarte zgnilizną by posłużyć się słownictwem zaczerpniętym z ówczesnych tekstów papieskich różnych form herezji. Mowa o katarach, waldensach, patarenach Są niczym wyzwanie rzucone papiestwu, które potępia ich jako heretyków i zwalcza przy pomocy inkwizycji i zakonów żebraczych (dominikanów i franciszkanów). W XIV i XV stuleciu oskarżenia o herezję padają coraz częściej i są kierowane przeciw wszystkim, którzy okazują nieposłuszeństwo Kościołowi bądź sprzeciwiają się jego władzy. Krąg spraw objętych ściganiem nieustannie się rozszerza, za heretyków uważa się nawet osoby publiczne piętnujące nadużycia duchowieństwa i tendencje autorytarne hierarchii kościelnej.

"Historia pewnego narodu jest nauką o zmianach, przez które on przechodził. Póki naród żyje, zmienia się też ciągle; o to chodzi, żeby się zmieniać na lepsze, a nie na gorsze" - pisał Feliks Koneczny. "Dzieje Polski" poprowadził autor od czasów najdawniejszych aż do początku XIX wieku. Historia monarchii piastowskiej, jagiellońskiej, a także Rzeczpospolitej Obojga Narodów napisana piórem wybitnego historyka do dziś porywa umysły i serca ku głębszemu poznaniu losów Ojczyzny, której na imię Polska.

Książka jest wspomnieniem ks. Karola Antoniewicza z misji, które prowadził w 1846 r. na terenie Małopolski. Był to czas tuż po rzezi galicyjskiej, niesłychanej zbrodni, która wstrząsnęła polskim narodem. Ks. Antoniewicz wzywał sprawców i współsprawców do nawrócenia, a ofiary do wielkodusznego przebaczenia. Po upływie wielu lat od tych wydarzeń refleksje jezuity skłaniają do zastanowienia także nad kondycją współczesnego narodu polskiego.

Publikacja Piotra Stefaniaka skoncentrowana jest na wspaniałych świętych postaciach Kingi, Konstancji, Małgorzaty i Jolenty, czterech córkach węgierskiego władcy Beli IV, panującego w latach 1235-1270. Dotyczy więc okresu szczytowego średniowiecza, czasu umacniania chrześcijańskiego porządku w Europie. Książka po raz pierwszy w Polsce i na Węgrzech przywołuje razem cztery sylwetki wybitnych świętych sióstr. Pokazuje siłę średniowiecznych kobiet, wpływających na historię nie tylko Polski i Węgier. Solidna baza źródłowa i bogata ikonografia stanowią o wartości opracowania. Wydanie dwujęzyczne polsko-węgierskie we współpracy z Wydawnictwem Szent Gellert.

Za co?! Pytanie to nieodparcie nasuwa się podczas czytania tej przejmującej książki. Tysiące Polaków, najlepszych synów swojego narodu, było zsyłanych na Sybir za umiłowanie własnego kraju, za walkę o jego wolność, za przywiązanie do wiary katolickiej. Wszelki sprzeciw wobec caratu karany był surowo; najczęściej właśnie wyekspediowaniem na tę nieludzką ziemię, skąd przeważnie nie było już powrotu. "Przewiną" mogło być nie tylko przygotowywanie narodowych powstań czy zamachów na cara lub jego funkcjonariuszy, ale także czytanie nieprawomyślnych książek o patriotycznej wymowie. Zaczęło się od przekonania, że obca potencja może Polakom dobrze służyć. Tak było już w XVIII wieku, kiedy pewne wpływowe kręgi społeczeństwa upowszechniały pogląd, że moskiewski, a później także pruski protektorat wzmocni Rzeczpospolitą. Stulecie to zakończyły jednak tragiczna w skutkach konfederacja targowicka, czyli wojna polsko-rosyjska w obronie Konstytucji 3 maja, Insurekcja Kościuszkowska oraz całkowite zagrabienie wielkiego do niedawna kraju. To, co miało być pomocą, bardzo szybko okazywało się przemocą. Wyzysk, brutalność, niewola, wynaradawianie - to bowiem w ostatecznym rachunku oferowali Polakom "protektorzy". Już pod koniec XVIII wieku kibitki z Polakami pojechały na daleki Sybir, który w ciągu XIX stulecia zapełniał się najszlachetniejszymi, najbardziej niezłomnymi przedstawicielami naszego narodu, wpędzając ich w nędzę, głód, choroby. Knutem zaganiani byli do najcięższych robót. Wielką motywacją wielu Rosjan w prześladowaniu Polaków było rekwirowanie majątków zesłańców; "protektorzy" bogacili się tym sposobem z dnia na dzień. Polacy nie mieli do czego wracać, nawet jeśli dzięki szczególnej odporności przeżyli lata katorgi. Zasiedlali więc w koszmarnych warunkach nieludzką ziemię, będąc tam od razu warstwą najlepiej wykształconą oraz kreatywną. Stąd niektórzy z nich z biegiem lat stali się wybitnymi badaczami Syberii, zamieszkujących ją ludów, środowiska naturalnego. Znakomity znawca dziejów syberyjskich zesłańców oraz stosunków tam panujących, dr Marek Klecel, żywo i zajmująco opisuje losy wielu Polek, Polaków i całych polskich rodzin, od senatorów Rzeczypospolitej - biskupów Sołtyka i Załuskiego w 1767 r. począwszy, po losy braci Piłsudskich: Bronisława i Józefa. Są to historie przeważnie tragiczne, ale zarazem też bardzo budujące, ukazują bowiem wielkość i niezłomność polskiego ducha. Autor przytacza również przykłady karier naukowych niektórych sybiraków, a kończy swą bogatą opowieść z początkiem XX wieku. Marek Klecel przygotowuje zarazem II tom, który obejmuje dzieje zesłańców polskich od czasu przekształcenia się Rosji w ZSRS. Ta niezwykła książka, wzbogacona aż 190 ilustracjami, to nie tylko znaczący fragment historii polskiego narodu i hołd oddany męczennikom. To także wielka przestroga dla tych współczesnych Polaków, którzy i dziś upatrują szansy dla Rzeczypospolitej w zagranicznym "protektoracie".

Od wydania tego zbioru minęło prawie 50 lat. Wydaje się jednak, że nie utracił on waloru aktualności, a współcześni polscy czytelnicy poprzez lekturę spotkają się z autorem będącym bystrym obserwatorem rzeczywistości, zaniepokojonym kierunkami ewolucji życia społecznego, szczerze zatroskanym o przyszłość i stawiającym trafne, ponadczasowe diagnozy.

Jak zaznaczył autor, inspiracją do napisania esejów składających się na tę książkę były często bieżące wydarzenia. Dla człowieka zainteresowanego historią już sam opis tych wydarzeń jest ciekawy. Działy się one bowiem w czasach, do których większość z nas już nie sięga pamięcią i w miejscach oddzielonych od nas wówczas żelazną kurtyną. A zatem wraz z autorem jesteśmy świadkami entuzjazmu wywołanego lądowaniem ludzi na Księżycu, słuchamy wypowiedzi wieszczących nieuchronny triumf komunizmu, możemy oczami wyobraźni zobaczyć paryskie manifestacje zwolenników swobodnego dostępu do aborcji albo rozwieszone na ulicach plakaty wzywające do zakończenia wojny w Wietnamie.

Wandea 1793. W obronie Boga i króla - Wzruszająca i wstrząsająca historia Powstania wandejskiego opisana dla młodzieży i dorosłych. Bogato ilustrowana książka Marka Robaka opisuje przebieg, główne wydarzenia oraz historie bohaterów powstania i idee im przyświecające.

Co znajdziesz w środku?
- Początki rewolucji francuskiej
- Wandea przed powstaniem
- Wybuch powstania - walka w obronie Boga i króla
- Sukcesy powstańców i wściekłość republiki
- Zemsta i pierwsze ludobójstwo w Europie
- Bohaterowie wandejscy
- Kalendarium powstania wandejskiego

Powstanie wandejskie, które wybuchło w 1793 r., to głęboko religijna i ludowa kontrrewolucja. Gwałtowny i spontaniczny sprzeciw chłopów wobec rewolucji, którą przyjęli początkowo życzliwie wierząc w jej szlachetne hasła, dopóki się nie okazało, że niszczy ona ten świat, w którym żyli od wieków, i którego gwarantami byli Bóg i król. Wandejczycy wyruszali do boju parafiami, z ich sztandarami na czele - rozkazy dowódców były odczytywane w kościołach. Szli powoli, odmawiając głośno różaniec lub śpiewając pieśni religijne przy wtórze kobz, fujarek lub rogów myśliwskich. W ciemnościach Wandejczyków rozpoznawano po modlitwach, żołnierzy rewolucyjnych - po przekleństwach i bluźnierstwach. Na szyjach nosili różańce, a na piersiach szkaplerze z Najświętszym Sercem Jezusa - było to czerwone serce z wyrastającym z niego krzyżem. Stało się ono symbolem powstania wandejskiego. Sami przeciwnicy nazywali Wandejczyków "żołnierzami Jezusa", "żołnierzami papieskimi", "armią Jezusa" - oni zaś czuli się krzyżowcami walczącymi o przywrócenie ołtarzy i uświęcenie króla, którym był dla nich Ludwik XVII, mały synek zgilotynowanego Ludwika, więziony w Paryżu w zamku Tempie.

Przewodnik po kościele pw. św. Franciszka Salezego przy klasztorze Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny (sióstr wizytek) w Krakowie. W książce zamieszczono historię fundacji wraz z wyszczególnieniem najważniejszych osób związanych ze świątynią, a także opis wyglądu budynku i najważniejszych zabytków, które się w nim znajdują. Do przewodnika, napisanego w języku polskim, dołączono streszczenia w języku angielskim i francuskim.

Książka Orędzia pokoju. Przesłania na pierwszy rok wojny przeciwko Ukrainie 2022-2023, opublikowana w Wydawnictwie Archidiecezji Lubelskiej „Gaudium”, jest przekładem z języka ukraińskiego duchowego dziennika z wojny abp. Światosława Szewczuka, jaki ukazał się drukiem w Kijowie w 2024 roku pod tytułem Ukraina trwa! Ukraina walczy! Ukraina się modli!. To teksty przesłań zwierzchnika Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego wygłaszane codziennie do rodaków za pośrednictwem mediów społecznościowych. Zawierają relacje z bieżących wydarzeń wojennych oraz rozważania teologiczne, moralne, ale także historyczne i społeczne. Są one odpowiedzią na najtrudniejsze pytania, jakie stawia przed chrześcijaninem rzeczywistość wojenna. Jak mierzyć się z pogardą wobec człowieczeństwa? Jak przebaczać wyrządzone zło? Jak znosić ból, cierpienie i odnaleźć ich sens? Gdzie szukać sił do przetrwania?

„Ten przekaz, naznaczony osobistym cierpieniem i troską o człowieka, jest w zasadzie orędziem pokoju skierowanym do wszystkich. Wielokrotnie pojawia się w nim apel: „Nauczmy się kochać w tym tragicznym czasie! Nie dajmy się ogarnąć nienawiści, nie używajmy jej języka”. To także wezwanie do wspólnej modlitwy” – ze słowa wprowadzenia Prymas Polski abp. Wojciecha Polaka. Słowo wprowadzenia napisał także Patriarcha Ekumeniczny abp. Konstantynopola Bartłomiej I, wyrażając współczucie dla narodu ukraińskiego i podkreślając ojcowskie-pasterskie zaangażowanie abp. Światosława Szewczuka.

Saga rodzinna opowiadająca o losach kilku pokoleń rodziny Godlewskich i Gajewskich. Losy bohaterów miłości, przyjaźnie, sukcesy, porażki i trudne wybory wpisane są w najbardziej dramatyczne okresy historii Polski, od czasów zaborów i marzeń o wolnej Polsce, przez radości budowania odrodzonej Rzeczpospolitej. Nadzieja na wolność i spokojne życie legną w gruzach we wrześniu 1939 roku, kiedy wybucha wojna.

Gdy dogorywało powstanie warszawskie ks. prof. Stefan Wyszyński podniósł z ziemi fragment częściowo spalonej kartki, którą wiatr przyniósł znad zniszczonej Warszawy do Lasek. Na kartce był napis: "Będziesz miłował". Kapłan, mocno poruszony, zaniósł kartkę siostrom i rzekł: "To najświętszy apel walczącej Warszawy do nas i do całego świata. Apel i testament: Będziesz miłował".

W czasach największej próby, gdy Warszawa płonęła, a ulice stały się areną heroicznej walki, siostry zakonne i księża stawili się na pierwszej linii. Ich wiara, odwaga i poświęcenie pomagały innym wytrwać w walce o wolność i godność, ale i codzienność powstańczą. Książka zawiera portrety m. in.: Róży Czackiej, Stefana Wyszyńskiego - późniejszego kardynała, Prymasa Tysiąclecia, Michała Czartoryskiego, Józefa Stankai innych, którzy w czasach największej próby łączyli w sobie chęć pomocy, świętość i bohaterstwo. Żadna z tych osób nie pochodziła z Warszawy. Ich doświadczenie i sposób patrzenia na walkę były bardzo różne. Jednak łączyła ich służba i miłość do drugiego człowieka. To historie symbole. Konkretne w wyrazie, dobrze udokumentowane, a jednocześnie... mistyczne.

Praca prof. Stanisława Zakrzewskiego ukazuje fundamentalną rolę, jaką książę Mieszko odegrał w budowaniu polskiej państwowości. Zarówno epokowa decyzja o przyjęciu chrztu świętego z Rzymu, jak również mądrze i realistycznie prowadzona polityka zagraniczna przyczyniły się do umocnienia księstwa Polan i wzrostu jego znaczenia na arenie międzynarodowej. "Mieszko przechodzi do historii nie tylko jako dyplomata i nie tylko jako promotor chrześcijaństwa, ale jako wybitny wojownik i budowniczy państwa" - pisał prof. Zakrzewski.

Książka składa się z fragmentów dziennika Stefana Rassalskiego z okresu od wybuchu Powstania Warszawskiego i kilkunastu reportaży literackich. Powstały one w okresie kilku do kilkunastu miesięcy od wydarzeń, które opisują. Tworzone były na podstawie notatek, zapamiętanych rozmów i sytuacji oraz osobistych refleksji z okresu walk powstańczych.

Reportaże pokazują kilkadziesiąt epizodów z walk powstańczych w rejonie Śródmieścia Południowego. Kreślą sylwetki wielu walczących warszawianek i warszawiaków oraz żołnierzy i dywersantów niemieckich. Pokazują akty bohaterstwa, ale też nieprzemyślanej brawury. Ukazują dramatyczną, choć w owym czasie normalną, sytuację życiową powstańców i ludności cywilnej. Obserwujemy radość z chwilowych sukcesów, ale też momenty rozterek i zwątpienia w sens walki. Poznajemy sylwetki wielu powstańców, od typowych warszawskich cwaniaków, co to przed niczym nie pękają, do doświadczonych i znających granice ryzyka żołnierzy.

NIEZNANA HISTORIA WIELKIEJ ODWAGI I NIEWYBACZALNEJ ZDRADY

Stała się powiernicą Anne Frank - dziewczynki, z którą połączyła ją wyjątkowa przyjaźń. Codziennie ryzykowała życiem, by ją chronić. I nigdy nie otrząsnęła się z tego, co ją spotkało.

Elisabeth Voskuijl - Bep - była jedną z osób, które ukrywały rodzinę Franków. Śledztwo Joopa van Wijka-Voskuijla, syna Bep, oraz Jeroena De Bruyna to nie tylko poszukiwanie prawdy o życiu wyjątkowej kobiety. To także historia wielkiej odwagi oraz wielkiej zdrady, które przeplatały się w rodzinie Voskuijlów. To prawda o tym, jak wyglądało ukrywanie Anne Frank. To wreszcie poszukiwanie rozwiązania jednej z największych tajemnic XX wieku. Kto zdradził rodzinę Franków? Czy nadszedł czas, by świat poznał prawdę? I czy to możliwe, że odpowiedź cały czas była blisko rodziny Voskuijlów?

Arcybiskup Fulton J. Sheen w książce pisanej podczas drugiej wojny światowej analizuje kryzys cywilizacji zachodniej.

Głębokie przemiany społeczne i kulturowe oparte na negacji wiary i rozumu zawsze prowadzą do wojen. Rewolucja nigdy nie będzie odpowiedzią na bolączki współczesnego świata, bo przynosi tylko ateizm i przemoc. Z kolei postęp cywilizacyjny jako gwarancja pokoju okazał się gorzką iluzją i rozczarowaniem.

Sheen przedstawia katolickie myślenie na temat wojny i wszelkich jej konsekwencji. Stawia pytania o pacyfizm i militaryzm , o to, czym jest wojna sprawiedliwa i jak na nią patrzeć w perspektywie nadprzyrodzonej. Czy zawsze jest zła? I czy można ją rozumieć jako sąd Boży nad jednostką i całymi społecznościami? Proroczy głos abp. Sheena nawołuje do złożenia deklaracji podległości Bogu. Jeśli odrzucimy Boga, prawdziwa demokracja i wolność nie są możliwe.

Literacki zapis życia wielkiego mistrza skrzypiec. Tuż przed śmiercią ten wspaniały artysta opowiada o swoim dzieciństwie, okresie dorastania, największych sukcesach oraz porażkach i błędach. W powieści wiele jest przemyśleń odnośnie sztuki, geniuszu, miłości, samotności i innych pojęć ściśle związanych z człowiekiem i człowieczeństwem.

Polacy - kim jesteśmy? Kim byliśmy? Kim powinniśmy być w przyszłości? O. prof. Marian Zawada od ponad 40 lat szuka odpowiedzi na te pytania. Szuka - i znajduje. Zastanawia się nad kondycją naszego narodu od momentu jego narodzin w X wieku po czasy najbardziej współczesne. I nieustannie jest pełen zachwytu nad duszą polską, nad jej zdolnością przetrwania nawet największych kataklizmów, nad jej niezłomnością. Siłę polskości upatruje w głębokim przywiązaniu do Chrystusa oraz w licznych talentach, którymi Pan Bóg obdarzył wielu Polaków. Wierność i dzielność - te dwie cechy nas dominują i pozostają niezmienne od stuleci, od samych początków kształtowania się państwowości. Autor przywołuje przeróżne wydarzenia oraz postaci z naszych dziejów. Są to zarówno wielcy wodzowie, bohaterowie, jak i wielcy artyści, myśliciele, duchowni. Posługując się pięknym językiem, o. prof. Marian Zawada przekonuje, że nasz naród dzięki staraniom m. in. mistrzów romantyzmu, geniuszy polskości, jak i tych uznanych za świętych - w tym np. św. Jana Pawła II - rozumie polskość także jako kategorię duchową, świadomie dążącą do życia w Bożym ładzie. Książka posiada charakter historyczny, ale i religijny, a ponieważ autor jest znakomitym specjalistą od duchowości, pojawiają się także wątki mistyczne. O roli i misji Polski wśród narodów Europy pisali już i Wincenty Kadłubek, i Piotr Skarga, i Zygmunt Krasiński, i Adam Mickiewicz - aż po św. Siostrę Faustynę. Ta książka została stworzona w duchu katolickim, by podkreślić obowiązek miłości Ojczyzny. Katolicy mają prawo do własnego, Bożego czytania historii, co wyjaśnia Autor, pomimo wręcz taranowania ich poglądów przez ateistów dysponujących dziś potężnymi mediami masowego przekazu. W programach ateistycznych mieści się także zorganizowana walka z tym wszystkim, co prawdziwie ojczyste, a więc i prawdziwie polskie. Temu trzeba się zdecydowanie sprzeciwiać. Wobec nieustannego wypaczania i fałszowania historii, nadawania innego sensu wydarzeniom, wobec osławionej "pedagogiki wstydu" trzeba wydobywać to, co rzeczywiście karmiło pokolenia Polaków. Tak jak wiara i dzielność potrzebne były tysiąc lat temu, tak konieczne są i dziś. Wobec Polski niejednokrotnie formułowana była idea posłannictwa i odpowiedzialności za przyszłość naszej cywilizacji; ta książka jest otwarciem i wsparciem dla tej idei. Dzieło o. Zawady budzi uczucia patriotyczne i wzmacnia więź z Ojczyzną, do czego przyczynia się także 179 znakomitych ilustracji potęgujących nastrój i przekazujących dodatkową porcję wiedzy.