Formacja duchowa

Nie pytaj, kto powiedział, ale patrz, co powiedział. Jedno z najsłynniejszych dzieł chrześcijańskich, niegdyś niemal dorównujące popularnością Biblii. Tomasza a Kempis jest tylko potencjalnym twórcą niepodpisanego w oryginale dzieła, inni, wskazywani przez naukowców to Bernard z Clairvaux, Jan Gerson, św. Bonawentura oraz Geert Groote. Dzieło powstało prawdopodobnie przed rokiem 1427. W Polsce pierwszy raz zostało wydane w 1545 roku (przekład anonimowy). Składa się z czterech ksiąg, zawierających oryginalne refleksje teologiczne, zalecenia i modlitwy, częściowo przedstawione w formie dialogu ucznia z Mistrzem. Zostało przetłumaczone na około 100 języków. Od wieków cieszy się popularnością nie tylko wśród katolików, ale także protestantów, a nawet czytelników niechrześcijańskich.

Rozpal swoją wiarę. – Chrystus nie jest postacią, która przeminęła. Nie jest wspomnieniem, które gubi się w mrokach historii.
On żyje! Święty Paweł powiada: Jesus Christus heri et hodie, ipse et in saecula! – Jezus Chrystus wczoraj i dziś, ten sam także na wieki!

Droga, nr 584
Twierdzisz, że powoli zaczynasz rozumieć, co oznacza „dusza kapłańska”… Nie gniewaj się, jeżeli ci odpowiem, że twoje czyny wskazują, że rozumiesz to jedynie teoretycznie. – Codziennie dzieje się z tobą to samo: wieczorem, podczas rachunku sumienia, masz dużo pragnień i postanowień; rano i po południu, podczas pracy – same obiekcje i wymówki.
Czy tak praktykujesz „święte kapłaństwo, dla składania duchowych ofiar, miłych Bogu przez Jezusa Chrystusa”?

Bruzda, nr 499

Ile dobra możesz uczynić i ile zła! – Będziesz czynić dobro, jeśli będziesz pokorny i potrafisz oddać się z radością i z duchem poświęcenia: dobro dla siebie, dla swoich braci ludzi i dla Kościoła, tej dobrej Matki.
– I ileż zła, jeśli będziesz kierować się pychą!
Kuźnia, nr 935

Medytacje pasyjne to zbiór trzech tekstów św. Alfonsa, które proponują krótką chwilę intensywnej medytacji według jego metody modlitwy myślnej. Pełne autentycznych i żywych emocji wprowadzają czytelnika w rozgrywający się jakby na jego oczach dramat męki i śmierci Jezusa, wzywając do umiłowania ukrzyżowanego Pana. Medytacje różańcowe, zgodne z tradycyjnym układem modlitwy różańcowej znanej w czasach św. Alfonsa, to pięć serii tematycznych rozważań powstałych głównie w wyniku wyboru odpowiednich fragmentów z jego dzieł. Obejmują różne aspekty życia chrześcijanina i wskazują, jak naśladując Maryję i czerpiąc siły z Eucharystii, żyć na co dzień tajemnicami wiary, nadziei i miłości.

Droga

Święty Josemaría był mistrzem modlitwy, którą uważał za niezwykłą „broń”, zdolną odkupić świat. Zalecał zawsze: „Najpierw modlitwa, potem przebłaganie, dopiero na trzecim miejscu – daleko «na trzecim miejscu» – działanie” (Droga, nr 82). To nie paradoks, lecz nieprzemijająca prawda: skuteczność apostolatu zależy przede wszystkim od modlitwy oraz głębokiego i regularnego życia sakramentalnego. W tym właśnie kryje się tajemnica świętości i prawdziwego sukcesu świętych.

Bruzda

Wynoszenie świata ku Bogu i przemienianie go od wewnątrz – oto ideał ukazywany przez św. Josemaríę. On przypomina wam o potrzebie przezwyciężenia lęku przed kulturą materialistyczną zagrażającą tożsamości uczniów Chrystusa. Lubił on podkreślać, że wiara chrześcijańska sprzeciwia się konformizmowi i wewnętrznej bierności. Idąc jego śladami, szerzcie w społeczeństwie, niezależnie od rasy, klasy, kultury lub wieku świadomość, iż wszyscy jesteśmy powołani do świętości.

Kuźnia

Święty Josemaría zrozumiał, iż posłannictwo ludzi ochrzczonych polega na wynoszeniu Krzyża Chrystusowego ponad wszelką rzeczywistość ludzką i odczuł w swoim wnętrzu żarliwe wezwanie do ewangelizacji wszystkich środowisk. Bez wahania przyjął zaproszenie, które Jezus skierował do apostoła Piotra: Duc in altum! Przekazał je całej swojej duchowej rodzinie, ażeby wnosiła do Kościoła bezcenny wkład komunii i służby apostolskiej.

Ten Zeszyt jest o tym, o czym świat nie chce rozmawiać, na co się radykalnie nie godzi, co wyśmiewa i odrzuca. Jest o słabości, której cały świat się boi, kontestuje ją i z nią walczy. Tymczasem Bóg się nie boi naszej słabości, ale czyni ją miejscem spotkania z nami i błogosławieństwa, miejscem szczególnie płodnym. Autor rozważań – ojciec Amedeo Cencini – zachwyca się tym Bożym działaniem: „Bóg jakby czuje się przyciągany przez ludzką słabość i interweniuje z mocą swojej łaski”. Czyni to z wysokości… krzyża, sam stając się słabym, najsłabszym ze wszystkich, aby nikt nie poczuł się pominięty czy odrzucony w swojej słabości.

Treścią tej książki jest afirmacja wyboru Boga, tak pełna i radykalna, że mnóstwo czytelników widzi w niej po prostu negację wszelkich ludzkich wartości. Ale co w takim razie powiedzieć o Ewangelii, w której Chrystus wyraźnie żąda tak pełnego postawienia Go na czele swoich miłości, żeby w porównaniu z Nim każda inna miłość, nawet do własnego życia, była jakby odrzuceniem?

O autorze książki, Janie Gersenie, zachowały się bardzo nieliczne wiadomości. Jest pewne, że był opatem klasztoru św. Stefana w latach 1224-1240, ale na ocalałych z tych lat dokumentach podpisany jest bez imienia, tylko jako Abbas Sancti Stephani. Możliwe, że był związany z uniwersytetem, na którym jednak miał ponoć wykładać nie teologię, ale prawo; może jeszcze przed objęciem urzędu opata, ale może i później, jak jego sąsiad, augustianin Gallus. Niewątpliwie całe tamtejsze środowisko znał osobiście. Niektórzy podają datę jego śmierci jako rok 1245, ale nie wiadomo, czy również rządził tak długo. Znany jest do dzisiaj dom, w którym się urodził, a w mieście stoi jego kapliczka, gdyż lokalnie uważany był za świętego; na fasadzie katedry jest też jego posąg, ale o wiele późniejszy. I to już wszystko. Autor słów Ama nesciri et pro nihilo reputari (umiłuj stan kogoś nieznanego i mianego za nic), ten, który nawet własnego imienia na dokumentach nie zostawiał, rzeczywiście do dziś pozostaje prawie nieznany. Mamy tylko jego dzieło. Jego klasztoru także już nie ma; wyludnił się, jak wiele innych, w wieku XV, ale już się nie odrodził.

Rozważania ks. Jerzego Szymika to spotkanie z miłością do jedynej Prawdy, z teologiczną kulturą myślenia o wierze, o Kościele, o sumieniu, o najświętszych wartościach – podstawowych i konstytutywnych, które dla naszego chrześcijaństwa są „środowiskiem życia – wodą, w której chrześcijańska wiara płynie do celu, powietrzem, którym oddycha”. Autor pięknie wieńczy swoje rozważania spojrzeniem na Maryję. Urodzony i wychowany pod opieką Matki Bożej Uśmiechniętej w Pszowie dzieli się kwintesencją maryjności: „Maryja chroni pełnię wiary, całość Biblii, istotę Kościoła, prawdziwe dobro człowieka jako mężczyzny i kobiety”.

Ponadczasowe arcydzieło duchowości chrześcijańskiej przetłumaczone na kilkadziesiąt języków.

Autor Walki duchowej urodził się około roku 1530 w Otranto we Włoszech. Jego imię chrzcielne to Franciszek. Gdy wstąpił do zakonu teatynów, przyjął imię Wawrzyniec. W 1585 został niesłusznie oskarżony o złamanie reguły zakonnej, wskutek czego przez rok był więziony, a przez dwadzieścia pięć lat – niemal do końca życia – nie mógł sprawować posługi kapłańskiej. Niesłusznie nałożoną karę znosił w pokorze i z cierpliwością, ofiarując swe cierpienia za zbawienie dusz czyśćcowych. Ostatecznie został oczyszczony z zarzutów.

Walka duchowa często bywa nazywana praktycznym podręcznikiem życia duchowego i jest porównywana z dziełami należącymi do klasyki duchowości chrześcijańskiej, takimi jak: O naśladowaniu Chrystusa Tomasza à Kempis czy Filotea św. Franciszka Salezego. Dzieło włoskiego teatyna to prawdziwy bestseller – doczekało się już ponad sześciuset wydań w kilkudziesięciu językach całego świata. Św. Franciszek Salezy mawiał, że ma Walkę duchową zawsze pod ręką i codziennie czyta po kilka stron, a raz w miesiącu – całość.

Pandemia koronawirusa wywołała pandemię izolacji- pandemie najbardziej niebezpieczną dla ludzkiego życia. Zagrożone zostały same relacje, bez których trudno wyobrazić sobie jakąkolwiek ludzką egzystencję. Życie bez relacji staje się bezpłodne, nierzeczywiste, staje się wirtualne.

Niniejszy Zeszyt jest po to, aby zachęcić wielu do uważnej i pogłębionej refleksji nad kondycją osobistych relacji. Jest także po to, aby wskazać drogi i kierunki do budowania dojrzałych, bliskich relacji. Wspólnie z Autorem ufamy, że publikacja stanie się cenną cegiełką w wychowaniu do budowania więzi i wsparciem w procesie ich uzdrawiania.

"Razem z s. Beatą rozeznaliśmy, że właśnie w czasie pandemii potrzeba szczególnej modlitwy i refleksji nad wartością ludzkiej obecności, relacji i bliskości.

Rozważania w niniejszym Zeszycie są właśnie o tym. Dotyczą głównie ludzkiego doświadczenia obecności, pogłębionej kultury spędzania czasu ze sobą samym i z innymi, bliskości emocjonalnej i zmysłu bliskości oraz przeżywania obecności przed Bogiem." ks. Wons

Jak zanurzyć się w ciszy, skoro ilekroć próbujemy to uczynić, napotykamy nasz wewnętrzny hałas, namiętności, obrazy, które oddalają nas od Boga i naszej duszy, a skupiają na powierzchni cielesności i zmysłowości.

Jak dotrzeć w sobie do owej głębiny ciszy przysypanej stertą trosk, zmartwień, lęków, mrocznych myśli czy cielesnych pożądań?

Istnieje najpewniejsza droga do wewnętrznej ciszy, medytacji i adoracji. Jest nią słowo Boga. Trzeba „tylko” jednego. Otworzyć się na Słowo, nauczyć się słuchać, dać mu pierwszeństwo w życiu, wejść z nim w zażyłą relację miłości.

Pierwszeństwo w sercu dajemy tylko temu, co kochamy. Nie istnieje cisza dla ciszy, ale cisza dla miłości. Im większa w nas będzie miłość do Słowa, do Boga, który do nas mówi, tym więcej będzie w nas potrzeby ciszy.

Kiedy przyglądam się powikłanej historii naszego zbawienia, to widzę, że nie tylko my tęsknimy za bliskością Boga, ale również Bóg tęskni za zjednoczeniem z nami. Wydaje się, jakby Bóg wołał do nas: Moje serce jest niespokojne, dopóki nie spocznie w tobie, moje ukochane stworzenie. Henri J.M. Nouwen, jeden z najpopularniejszych pisarzy duchowych, przypomina, jak bardzo istotne dla współczesnego człowieka jest odnalezienie głębokiego związku pomiędzy mszą świętą a życiem codziennym. W poruszający sposób ukazuje Eucharystię jako wydarzenie głęboko ludzkie, odsłaniające nasze podstawowe doświadczenia: smutek i stratę, czułość i otwartość, bliskość i zaangażowanie. „To nie jest książka, która przeprowadzi nas krok po kroku przez obrzędy mszy świętej. To książka, która wprowadza nas w głębię tego, co możemy nazwać życiem eucharystycznym. Jeśli Eucharystia, jak przekonuje Nouwen, rozpala nasze serca, to ta książka może sprawić, że będziesz chciał płonąć tym ogniem”. – Ks. Krzysztof Porosło
Jedna z najważniejszych książek o Eucharystii.

o. Amedeo Cencini wskazuje drogę piękna, którą chrześcijaństwo podążało od początku. Droga piękna - via pulchritudinis - jest powszechnym powołaniem. Ppowszechnym czyli dla każdego, dla Ciebie i dla mnie też. Ma też swoje sprawdzone ścieżki. Na dwie z nich zwraca uwagę Autor. Czy o nich zapomnieliśmy? A może są jednak nadal aktualne, ważne, potrzebne. Odkryjmy na nowo ascezę i dyscyplinę.

Ksiądz profesor Edward Staniek ukazuje Jezusa, który przechodzi przez labirynt zła i znaczy dla nas drogę. Trzeba za Nim wędrować krok po kroku, by poznać wszystkie zakamarki owego labiryntu. Szatan bowiem nadal istnieje na tej ziemi i jedynie udoskonalił metody niszczenia człowieka sprawiedliwego, ale mechanizmy i cele jego działania są identyczne.
Lektura tej książki jest przeznaczona tylko dla odważnych. Dobra Nowina bowiem jest dla odważnych. Bez odwagi nie można się spotkać oko w oko ze złem. Jezus nie tylko spojrzał w oczy zła, ale wytrzymał jego spojrzenie i zniósł wszystkie zabiegi zła zmierzające do zgaszenia Jego wzroku. Ocalił serce i miłość, ocalił sprawiedliwość i mądrość.
Wszystkim tym, którzy cenią sobie obcowanie z Ewangelią, rozważania te pozwolą jeszcze lepiej uzmysłowić sobie, jak wiele zawdzięczamy odwadze i poświęceniu Jezusa, a bogactwo i różnorodność ilustracji dodatkowo wzmocni ten przekaz.

Nasza zażyłość z dziesięcioma przykazaniami w dużej mierze zależałe od naszej zażyłości ze świętymi stronicami Biblii. Gotowości do słuchania dekalogu, zależy od zażyłości ze słowem Boga i miłości w relacji z Bogiem.

Siostra Joanna Nowińska, autorka rozważań, zwraca uwagę, że zanim Bóg przekazał przykazania, najpierw budował bliskość z Mojżeszem i dał mu poznać swoje Imię. Historia relacji Boga z Mojżeszem i przekazanie mu dziesięciu przykazań przypomina nam, „jak rozwijać z Nim przyjaźń, a właściwie jak On, Bóg, prowadzi, kształtuje przyjaźń z człowiekiem”. Przykazania stają się zrozumiałe w relacji przyjaźni z Bogiem. Poza relacją przyjaźni postrzegane są jako zimne, niezrozumiałe prawo, ciężar trudny do uniesienia.

Więź o. Jordana z Jezusem rodziła się z jego osobistej, niepowtarzalnej lektury Ewangelii. W obliczu Jezusa kontemplował Zbawiciela świata i razem z Nim wołał do Ojca: „A to jest życie wieczne: aby znali Ciebie, jedynego prawdziwego Boga, oraz Tego, którego posłałeś, Jezusa Chrystusa” (J 17,3). Tym wołaniem zapalił dusze wielu: i duchownych, i konsekrowanych, i świeckich.

Boskim przymiotem, który stał się Jordanowi szczególnie bliski i który karmił Jego duszę i serce, była tajemnica Bożej Opatrzności. Jezus uczył Jordana, że w relację z Bożą Opatrznością wchodzi się przez bezgraniczne, synowskie zaufanie. Do duchowych synów i córek o. Jordana należy święty obowiązek dzielenia się owym dziedzictwem naszego założyciela, tak potrzebnym Kościołowi i światu. To dziedzictwo przybliża i dzieli się nim Autor niniejszej publikacji Piotr Szyrszeń SDS.

Czas pandemii, który zaskoczył wszystkich, sprawił, że w wielu rozważaniach nad naszym życiem przestawiliśmy akcenty. Być może nigdy wcześniej tak często i tak natarczywie nie zadawaliśmy Bogu i sobie pytania: Co to za czas w naszym życiu, który obecnie przeżywamy? Często słyszymy, że to czas próby. Ale jak go rozumieć? I drugie pytanie: Jak czas próby przeżywa moje serce? I właśnie na te dwie kwestie Autor położył akcent w swoich rozważaniach. Próbę można kojarzyć z czasem zmagania się z pokusą, z zastawioną na nas pułapką - zasadzką, z niemającą końca walką duchową, oporem, niechęcią, zderzaniem się z własną bezsilnością, niemocą i bezradnością. Znużeni i niecierpliwieni sytuacją pytamy: kiedy się to wreszcie skończy? Lecz próbę można także odczytać jako czas wyboru, do którego zaprasza Bóg. We własnym sercu mam wybrać to, co dane mi jest przeżywać „tu i teraz”. Nie to, co na zewnątrz, ale to, co wydarza się we wnętrzu mojego serca, może uczynić mnie szczęśliwym lub nieszczęśliwym, spełnionym lub niespełnionym.

Refleksja nad bardzo prostym, ale przez to właśnie niezwykłym zjawiskiem, jakim jest życie wyrażone w słowach. Czym jest nasze życie, jeśli nie opowiadaniem? Chcąc nie chcąc, opowiadamy nasze życie, najpierw sobie, a następnie innym, bliskim lub nieznanym, przyjaciołom lub przypadkowym towarzyszom podróży. Oczywiście owe opowieści dalekie są od elegancji klasycznych modeli narracyjnych, gdzie wstęp jest na początku, potem następuje intrygujące rozwinięcie i na koniec zaskakujące zakończenie. Czasem to takie pomieszanie z poplątaniem, czasem tylko fragmenty informacji rzucone od niechcenia przy porannej kawie.

Brzmienie i tryb wykrzyknikowy poszczególnych tytułów części – Słuchaj! Zrozum! Rozważ! Kochaj! - przypominają wyrażenia, po które zwykle sięgamy w emocjach, by przekonać kogoś o naszych racjach. Nierzadko bowiem ulegamy wrażeniu, że inni nas nie słuchają lub w ogóle nas nie rozumieją, a tym samym nie są w stanie rozeznać się w naszej jedynej i niepowtarzalnej sytuacji i w naszych motywacjach, nie akceptują nas i nie kochają tak, jakbyśmy sobie tego życzyli. Warto jednak te „przykazania”, które chętnie podsuwamy innym do przestrzegania, najpierw zastosować do samych siebie i samemu nauczyć się najpierw dobrze słuchać siebie i innych, następnie dobrze rozumieć i mądrze rozeznawać, by wreszcie po prostu lubić, szanować i kochać.

Światowy bestseller książka przetłumaczona na kilkadziesiąt języków. Niekonwencjonalne spojrzenie na wiarę w rzetelnym ujęciu teologii życia wewnętrznego. Autor - założyciel i główny animator Ruchu Rodzin Nazaretańskich - dzieli się trzydziestoletnim doświadczeniem kierownictwa duchowego, nawołuje do zawierzenia Bogu zgodnie z ewangelicznym wezwaniem: "Jeśli się nie odmienicie i nie staniecie jak dzieci, nie wejdziecie do królestwa niebieskiego" (Mt 18, 3). Prosty i jasny język przyciąga i angażuje uwagę czytelnika, rozbudza pragnienie doświadczenia Boga, zaprasza do wkroczenia na drogę świętości.

Nowe, znakomite tłumaczenie! Należąca do podstawowego kanonu lektur chrześcijańskich, ulubiona książka wielkich świętych, m.in. św. Ignacego Loyoli i św. Teresy z Lisieux. Składające się z czterech części dzieło jest nieocenioną pomocą w dążeniu do świętości. Przez wieki sięgali po nie chrześcijanie, ale także poszukujący Boga.