Nauki biblijne

Chcesz czytać Biblię świadomie? Zacznij tutaj: Weź i czytaj! Pierwszy tom nowej serii „Tolle, lege!” to przystępne, a zarazem solidne wprowadzenie do lektury całego Pisma Świętego. Idealny dla studentów, liderów grup biblijnych a także indywidualnych czytelników.

Poznaj kontekst, strukturę i sens Biblii. Czytaj, zrozum i pokochaj!

Akademicka jakość i duszpasterska przystępność.

Pakiet bestsellerowych komentarzy do Ewangelii autorstwa kard. Grzegorza Rysia, które w przystępny i klarowny sposób prowadzą czytelnika przez podstawowe teksty chrześcijańskie. Wyjaśnienia oparte na głębokiej wiedzy biblijnej, teologicznej i historycznej. Połączenie wiedzy egzegetów z osobistymi przemyśleniami autora, dzieli się swoim doświadczeniem spotkania ze słowem Bożym. Każdy rozdział dostarcza nowych perspektyw i zachęca do refleksji nad własną wiarą.

W kolejnych rozważaniach na temat Ewangelii – tym razem Ewangelii wg św. Mateusza – kard. Grzegorz Ryś pokazuje, że Bóg wybiera niedoskonałych. To historia nadziei, w której Bóg działa przez ludzkie błędy, wybory i miłość.

Pierwszą księgą o Bogu był człowiek. Jego życie, wybory, upadki i powstania tworzyły historię, w której odbijał się boży zamysł. Ewangelia św. Mateusza od pierwszych słów otwiera przed nami tę niezwykłą perspektywę: że Bóg przemawia nie tylko przez spisane słowa, ale przede wszystkim przez losy ludzi, którzy stali się częścią jego historii.

Rodowód Jezusa, od którego Mateusz rozpoczyna swoją opowieść, nie jest katalogiem nieskazitelnych postaci. Wręcz przeciwnie – pełen jest grzeszników, outsiderów, tych, którzy błądzili i zawodzili. I właśnie dlatego jest to historia nadziei. To dobra nowina dla wszystkich, którzy myślą, że nie ma dla nich miejsca w Bożym planie. Bo On od zawsze wybierał ludzi niedoskonałych – by przez nich działać, przez nich kochać, przez nich ocalać.

To opowieść o Bogu, który nie boi się naszych ran i błędów, o Jezusie, który przyszedł na świat nie jako abstrakcyjna idea, ale jako człowiek – by być blisko każdego z nas.

Wyrusz w ekscytującą wyprawę w nieznany świat Biblii z Atlasem Biblijnym, dzięki któremu lepiej zrozumiesz Pismo Święte! W Atlasie znajdziesz:

przedstawienie całej historii zawartej w Starym i Nowym Testamencie, wiele szczegółowych map historycznych i geograficznych, aktualne zdjęcia świętych miejsc i ważnych odkryć archeologicznych, odnośniki do Biblii i tekstów starożytnych, wiele ciekawostek z różnych dziedzin. Wszystko z uwzględnieniem kategorii przestrzeni (geografia fizyczna i geografia zbawienie) i czasu (historia powszechna i historia zbawienia).

Ksiądz Mariusz Rosik udowadnia, że prawdy katolickie i dogmaty wiary mają rzeczywiste podstawy biblijne, a nie wynikają wyłącznie z Tradycji Kościoła. Przedstawiając biblijne korzenie katolicyzmu, sięga po propagowaną przez Benedykta XVI kanoniczną metodę interpretacji Pisma Świętego, polegającą na czytaniu pojedynczych tekstów w świetle całej Biblii. Każdą ze stawianych tez wspiera argumentami z tekstów zarówno Starego, jak i Nowego Testamentu.

Trzeci tom serii komentarzy do czterech Ewangelii autorstwa kardynała Grzegorza Rysia.
Każdy rozdział dostarcza nowych perspektyw i zachęca do refleksji nad własną wiarą.
Kard. Ryś prowadzi czytelnika przez trudności i wyzwania uczniów Jezusa, ukazując ich prawdziwe ludzkie oblicza. Wyjaśnienia oparte na głębokiej wiedzy biblijnej, teologicznej i historycznej. Wpływ Piotra na powstanie Ewangelii św. Marka.

Beda Czcigodny był jednym z bardziej poczytnych autorów w średniowieczu; cieszył się wielkim autorytetem i wymieniano go jednym tchem z innymi ojcami Kościoła. Obecnie jednak jest całkowicie nieznany w środowisku polskim – do tego stopnia, że nawet jego imię budzi ogólne zdziwienie. Również za granicą bardzo mało uwagi poświęca się tej ważnej postaci, chociaż dorobek autora sprawił, że nadano mu tytuł doktora Kościoła. Wszystkie ważniejsze monografie dotyczącego tego mnicha wydane na przestrzeni ostatnich stu lat (niemal wyłącznie w języku angielskim) zmieszczą się na jednej półce w bibliotece, a niektóre dzieła nadal nie doczekały się tłumaczenia na języki nowożytne.

Jaka jest przyczyna tak małego zainteresowania dorobkiem teologicznym Bedy Czcigodnego? Paradoksalnie przyczyniła się do tego jego wyjątkowość. Jest on teologiem okresu przejściowego między starożytnością a czasem reformy karolińskiej. Z tego powodu nie uznaje się go powszechnie za autora, którego powinna badać patrologia, z powodu czego nie dotknęła go bezpośrednio dwudziestowieczna odnowa patrystyczna. Jednocześnie jest to pisarz przedscholastyczny, więc nie cieszy się dużym zainteresowaniem osób zajmujących się teologią średniowieczną. Tego typu „ogniwa” łączące klasyczne epoki dopiero od niedawna zaczynają cieszyć się zainteresowaniem badaczy.

W studiach angielskich interesowano się głównie Historią kościelną ludu angielskiego, która jest podstawowym źródłem do badań nad wczesnośredniowieczną historią Wysp Brytyjskich. Beda był więc znany głównie jako historyk, a nie teolog. Przylgnęła do niego opinia mało oryginalnego kompilatora, który skupiał się jedynie na cytowaniu autorów starożytnych. Dopiero niedawno opinia ta została skorygowana.

Obecnie również w Polsce zaczynają pojawiać się ślady zainteresowania Bedą Czcigodnym. Na język polski przełożono jego niektóre dzieła przyrodnicze i komentarze biblijne, a także Historię kościelną ludu angielskiego. Pojawiają się też pierwsze prace naukowe. Jest to jednak nadal niewiele w zestawieniu z bogatą spuścizną literacką, którą pozostawił po sobie ten doktor Kościoła / Beda Karol Kisiel OSB, fragment Wstępu

Komentarz teologiczno-pastoralny do Biblii Tysiąclecia T.6 Księga Izajasza, Księga Daniela

Idea komentarza zrodziła się w związku ze złotym jubileuszem Biblii Tysiąclecia w roku 2015. Jej inicjatorem był o. prof. Hugolin H. Langkammer OFM (zm. 2021). Na ten jubileusz opracowano komentarze do wszystkich ksiąg Nowego Testamentu w 5 tomach (6 woluminach), Pallottinum 2014-2015.

Antoni Tronina, biblista i orientalista, emerytowany profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II. W latach 1978-1980 uzyskał licencjat nauk biblijnych w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. Odbył szereg podróży naukowych po Bliskim Wschodzie. Jest współtwórcą Biblii Lubelskiej, Biblii Paulińskiej i Nowego Komentarza Biblijnego oraz autorem obszernych komentarzy do Księgi Kapłańskiej, Hioba, Pierwszej i Drugiej Księgi Kronik, a także adnotowanych przekładów tekstów znad Morza Martwego i licznych apokryfów Starego Testamentu. Wydał również tom przekładów apokryfów syryjskich i Księgę Kapłańską z Targumu Neofiti oraz epos o Gilgameszu i babiloński mit o stworzeniu (Enuma Elisz). Opublikował podręczniki do języka ugaryckiego i syryjskiego. W sumie ogłosił drukiem 53 książki (w tym 15 w The Enigma Press) i zamieścił w czasopismach i księgach pamiątkowych ponad pięćset artykułów, recenzji itp. Książka stanowi wprowadzenie do przekładu wszystkich biblijnych tekstów z Pustyni Judzkiej, omawia ich problematykę oraz kwestię tworzenia się kanonu Biblii Hebrajskiej. Zasadnicza część opracowania to opis i klasyfikacja wszystkich rękopisów hebrajskich, aramejskich i greckich, łącznie z zalążkiem zbioru pism„ deuterokanonicznych”, które także są reprezentowane w bibliotece z Qumran i z okolicznych grot odkrytych na zachodnim brzegu Morza Martwego. Czytelnik trzymuje tu wyczerpujący przegląd stanu badań nad „Biblią z Qumran” prowadzonych nieprzerwanie od roku 1948

Słowo Boże jest dostępne dla każdego

Nie wiesz, od czego zacząć lekturę Pisma Świętego? Trudno ci się zmotywować? Czujesz się zagubiony, trafiając na trudne, niekiedy sprzeczne ze stanem dzisiejszej wiedzy o świecie teksty? Zastanawiasz się, co kryje się za twoim postanowieniem czytania codziennie chociażby kilku zdań napisanych przed tysiącami lat? Czy chodzi o wiedzę czy też pragniesz lepiej poznać Boga?

Maria Miduch, doświadczona biblistka i teolożka, krok po kroku prowadzi nas przez lekturę Biblii. Daje wskazówki, jak właściwie, skutecznie, z pełnym zaangażowaniem i zrozumieniem czytać Pismo Święte. Pomaga też w odkrywaniu głębi duchowej oraz radości, jaką niesie z sobą znajomość tej świętej księgi, poznawanie oraz doświadczenie Boga tu i teraz.

Czemu zatrważamy się, czytając psalmy, w których odnajdujemy złorzeczenia? Czemu "Maryja nie znała męża", choć była zaślubiona Józefowi? Czemu Biblia wciąż nazywa nas owcami, które zdają nam się bezmyślne i bezwolne, choć Jezus mówi, że jesteśmy Jego umiłowanymi dziećmi?

Czy Biblia jest niekonsekwentna? Czy spisali ją ludzie nieuważni, niedbali? Czemu nie rozumiemy tak wielu porównań, odniesień, przekazów?

O języku Biblii, odniesieniach kulturowych, tradycji, zmaganiach tłumaczy, znawców kultury, historii i teologii. Fascynujący przewodnik po meandrach Biblii, który zdumiewa, zaskakuje i szeroko otwiera nam oczy na zupełnie dla nas nieoczywiste oczywistości. Kto pyta nie błądzi, kto czyta - ten wie! Zachęcamy do lektury. Książka NAPRAWDĘ dla każdego!

Celem tego podręcznika jest dostarczenie niezbędnych wskazówek, ułatwiających pierwszą lektury owych pism, zrozumienie ich treści oraz leżącej u ich podstaw teologii. Z takiej perspektywy Juan Luis Caballero omawia strukturę formalną i zawartość listów Pawłowych. Podstawą jego dociekań jest postać tekstów, która przetrwała do naszych czasów. Każde z pism zostało poddane analizie według następującego schematu: okoliczności powstania listu, jego struktura i treść, płynące z niego nauczanie. Listy omawiane są w kolejności ich napisania, która różni się od porządku, jaki znamy z lektury Pisma Świętego. Ostatni rozdział przedstawia całościową wizję głównych wątków teologii św. Pawła.

Zeszyt 53 "Kręgu Biblijnego" składa się z czterech części. W centrum uwagi pierwszej znalazły się wydarzenia, które miały miejsce po triumfalnym wjeździe Jezusa do Jerozolimy, aż po Jego modlitwę w Ogrojcu. Współczesne omówienie odnoszących się do nich perykop z Ewangelii według św. Łukasza zostały - jak zwykle - pogłębione odpowiednimi wyimkami z pism ojców Kościoła. Część druga przybliża czytelnikom jedno z najmłodszych świąt żydowskich - święto Purim, a także dwie ważne postacie biblijne: ze Starego Testamentu - Rut Moabitkę, a z Nowego - Tomasza Apostoła. W części trzeciej poza prezentacją sylwetki pierwszego wybitnego egzegety łacińskiego, św. Hilarego z Poitiers, znalazły się także refleksje na temat relacji między liturgią a nową ewangelizacją. W części czwartej zostanie przypomniany ciekawy esej o specyfice modlitwy Hioba.

Epithalamium sive Explanatio in Canticis Canticorum (dalej: De Epithalamio) Grzegorza z Elwiry (IV w.) uważane jest za najstarszy komentarz do Pieśni nad pieśniami napisany po łacinie, który przetrwał do naszych czasów. Starsze komentarze: Wiktoryna z Patawii (250–303) i Retycjusza z Autun (IV w.) zaginęły. Dzieło dotychczas nie było tłumaczone na język polski, tym samym niniejsza książka jest udostępnieniem polskiemu czytelnikowi tego tekstu w postaci przekładu. Został on poprzedzony wprowadzeniem do lektury i towarzyszą mu komentarze, które zawierają uwagi filologiczne oraz konieczne objaśnienia rzeczowe. We wprowadzeniu została przedstawiona postać jego autora: zaprezentowano świadectwa pisane potwierdzające historyczność betyckiego biskupa oraz omówiono wątpliwości związane z określeniem dat jego narodzin i śmierci. Osobny paragraf poświęcono jego rzekomej przynależności do sekty lucyferian. Po omówieniu spuścizny literackiej przeanalizowano kwestie związane z De Epithalamio, takie jak: zachowane manuskrypty, autorstwo dzieła i wątpliwości co do poprzedzającego je wstępu, istnienie dwóch redakcji tekstu oraz pochodzenie i brzmienie cytatów biblijnych przytaczanych w komentarzu. Zaprezentowano związek pomiędzy działalnością homiletyczną Grzegorza z Elwiry a stosowaną przez niego metodą egzegezy biblijnej, zaś w kolejnym punkcie uwagi tłumacza odnośnie procesu translatorskiego.

Centralną część książki stanowi tekst przekładu De Epithalamio. Tłumacz musiał zmierzyć się z dość charakterystycznym dla glosy językiem, który – przez swoją oszczędność na poziomie semantycznym i gramatycznym – niejednokrotnie sprawiał istotne trudności. Wyzwaniem okazywała się niekiedy interpunkcja zastosowana przez hiszpańskiego wydawcę tekstu łacińskiego, z którego korzystano w niniejszej pracy, dlatego konieczne było sięgnięcie do wydania niemieckiego, co rzuciło światło na niejasne fragmenty De Epithalamio.

Przekładowi towarzyszy komentarz. Zawiera on nie tylko uwagi co do rozstrzygnięć translatorskich poczynionych przez tłumacza, ale także inne, o charakterze teologicznym oraz historyczno-kulturowym i biologicznym, co pozwala czytelnikowi lepiej uchwycić przesłanie tłumaczonego tekstu / Marek Gubernat MSF

Idea komentarza zrodziła się w związku ze złotym jubileuszem Biblii Tysiąclecia w roku 2015. Jej inicjatorem był o. prof. Hugolin H. Langkammer OFM (zm. 2021). Na ten jubileusz opracowano komentarze do wszystkich ksiąg Nowego Testamentu w 5 tomach (6 woluminach), Pallottinum 2014-2015.

Aktualnie trwają prace na skomentowaniem wszystkich ksiąg Starego Testamentu w 8 tomach. Inicjatorem i redaktorem naukowym jest ks. prof. Mirosław S. Wróbel, KUL; zaproszono ponad 20 autorów polskich. Jako pierwszy ukazał się tom 7 z Komentarzem do Księgi Jeremiasza (Jr), Lamentacje (Lm), Barucha (Ba) i Ezechiela (Ez).

W oferowanym tomie 1, obejmującym: Księgi Rodzaju (Rdz), Wyjścia (Wj), Kapłańską (Kpł), Liczb (Lb) i Powtórzonego Prawa (Pwt), znajduje się obszerne wprowadzenie naukowe do Starego Testamentu (prof. M.S. Wróbel) oraz historia przekładu Starego Testamentu i jego wariantów od pierwszego wydania Biblii Tysiąclecia do wydania piątego (prof. R. Pietkiewicz).

Książka Twoje Słowo daje mi życie zawiera zapis konferencji wygłoszonych podczas jubileuszowej sesji z okazji 25-lecia Centrum Formacji Duchowej w Krakowie, która odbyła się w dniach 9-13 listopada 2022 roku. Autorami konferencji są osoby należące do znakomitego, szerokiego grona formatorów, mistrzów duchowych, teologów, biblistów, pedagogów i psychologów, które przez minione ćwierćwiecze kształtowały umysły i serca uczestników spotkań w CFD – Domu Słowa. Poszczególne rozdziały publikacji odsłaniają w pewnej mierze główne rozdziały życia i formacji CFD w ciągu minionego 25-lecia. Wieńczy je rozmowa z o. Innocenzo Gargano pod znamiennym tytułem Moja historia miłości do Słowa.
(Krzysztof Wons SDS)

Struktura "Kręgu Biblijnego" w trakcie jego istnienia ulega znaczącej rozbudowie. Obecnie składa się on z czterech części. W pierwszej zostały omówione kolejne rozdziały dzieła św. Łukasza (Łk 14,25-20,8). Ich pogłębiona lektura przybliż y nam ostatni etap wędrówki Jezusa do Jerozolimy, zwieńczony uroczystym wjazdem do Świętego Miasta, oraz zatarg z arcykapłanami dotyczący natury jego władzy. Komentarze współczesnych biblistów tradycyjnie inkrustowano wyimkami z pism ojców Kościoła koncentrującymi się wokół poruszonych problemów. Na część drugą złożyły się artykuły kontynuujące cykle o świętach biblijnych (Chanuce) oraz bohaterach Starego (Jozuem) i Nowego Testamentu (Mateuszu Lewim). O wielkiej tradycji Kościoła traktuje część trzecia. Tym razem została ona przywołana przez szkic o Euzebiuszu z Cezarei jako historyk Kościoła i twórcy pomocy egzegetycznych, a także opracowanie na temat biblijnych źródeł liturgii godzin. W części czwartej, czyli "Ze skarbca polskiej biblistyki" - dzięki życzliwości redakcji "Verbum Vitae" - czytelnik znajdzie rozważania na temat związku między władzą Boga nad światem a ładem moralnym według Księgi Hioba. Przy okazji zachęcamy do sięgnięcia po wcześniejsze zeszyty "Kręgu Biblijnego", choćby po zeszyt 47, do którego dołączona były płyta CD z nagraniem całości Ewangelii według św. Łukasza w autorskiej interpretacji Wojciecha Żołądkiewicza przez Edycję św. Pawła.

Książka jest propozycją podróży po krainie Biblii, ale nie jest to podróż turystyczna – jak mówią jej autorzy – nie jest to też kwerenda historyczna czy studium literackie ani też medytacja duchowa, Jednakże podróż ta ma w sobie coś ze wszystkich tych elementów. Jest propozycją wprowadzenia dorosłych katolików na drogi, którymi podążał naród wybrany, czyli w biblijną historię zbawienia: od początków aż do narodzin Kościoła, aby odnaleźć źródła swojej wiary i nie pogubić się w gąszczu różnorodnych ideologii współczesnego świata. Autorzy łączą wiedzę na temat najnowszych wyników badań naukowych nad Biblią, informacje historyczne czy kulturowe dotyczące tekstów biblijnych z ich przesłaniem duchowym. Publikacja powstała w ramach serii „Progi Wiary” w środowisku Stowarzyszenia Mess’AJE zajmującego się biblijną katechezą dorosłych we Francji i poza jej granicami oraz Uniwersytetu Katolickiego w Lille, gdzie pracuje m.in. pomysłodawca tej serii ks. prof. Jacques Bernard.

Maria Szamot zestawia dwa pozornie odległe teksty: starotestamentalną Pieśń nad Pieśniami oraz nowotestamentalną Ewangelię wg św. Mateusza. Na oba spogląda świeżym okiem. Proponuje osobistą interpretację. Odczytuje na nowo alegorie (dzieje oblubieńczej pary jako duchowy wzrost człowieka) i metafory (ludzkie życie jako plac budowy królestwa), by ukazać uniwersalny sens biblijnych fragmentów. Wszystko po to, byśmy – jak naprowadza nas tytuł – powrócili. Ten powrót „stanowi wspólny wątek obu pieśni i tematycznie spaja w całość obie części książki”.

Hebrajsko-polski przekład interlinearny Tory, pierwszej części Biblii Hebrajskiej, na której opierają się dwa pozostałe zbiory, czyli Prorocy i Pisma, ułatwia samodzielne korzystanie z tekstu świętego, a także jego głębsze i pełniejsze zrozumienie. Wszystkie istniejące tłumaczenia, w większym czy mniejszym stopniu, stanowią interpretację oryginału, co widać w różnicach, jakie zachodzą między poszczególnymi przekładami. Czytelnik biblijnych ksiąg świętych często staje wobec pytania, jak brzmi tekst oryginalny i co naprawdę znaczy. Chociaż przekład interlinearny nie przyniesie odpowiedzi na wszystkie nurtujące pytania, a nawet podsunie nowe, wcześniej nieprzeczuwane, jednak pogłębi perspektywy badawcze i dostarczy ogromnej satysfakcji możliwej dzięki bezpośredniemu zetknięciu się z tekstem oryginalnym. Kody gramatyczne, transliteracja oraz kody Stronga i Baumgartnera znacznie ułatwiają studia biblijne i teologiczne oraz sprzyjają rozpoznaniu wieloznaczeniowości tekstu hebrajskiego, nierzadko niemożliwej do wiernego oddania w języku polskim. Ks. prof. dr hab. Waldemar Chrostowski Honorowy przewodniczący Stowarzyszenia Biblistów Polskich.